Beeld: ©AWTI

AWTI e-mail alert 2 juni 2022

Op dit moment loopt Nederland niet op koers om de Sustainable Development Goals (SDG’s) te halen. Ook in Europa blijft het tobben op dit vlak. De mondiale voedselvoorzieningsketen loopt gevaar door hackers. De Britse overheid lanceert de app ‘Think Before You Link’  tegen online spionage. Dit en meer in de alert van deze week.

Berichten van de AWTI

‘Jongeren en het zorgen voor hun morgen’

Op 23 mei 2022 hebben veertien adviesraden gezamenlijk een inspiratiebundel uitgebracht. Daarbij riepen wij de samenleving en politiek op te zorgen dat de huidige én toekomstige jonge generaties een hoopvolle toekomst tegemoet kunnen gaan. In de AWTI-bijdrage beschrijven wij allerlei manieren waarop jonge mensen nu al bijdragen aan wetenschap, technologie en innovatie en geven daarvan voorbeelden.
Nieuwsbericht AWTI

Hoe kan de Kamer haar kennispositie versterken?

Vorige week vond het Kennisevenement ‘Beweren en Bewijzen’ plaats in de Tweede Kamer. Tijdens het programma werd o.a. ingegaan op de waarde van de wetenschap voor politiek en burgers. AWTI-voorzitter Eppo Bruins kwam in zijn keynote met drie suggesties voor het  versterken van de kennispositie van de Kamer.
Nieuwsbericht AWTI

De opvallendste berichten van de afgelopen twee weken

Kamer maant kabinet tot haast met innovatievisie

Tijdens het commissiedebat Innovatie heeft de Kamer minister Adriaansens afgelopen week aangespoord met een visie te komen op onder andere valorisatie, missiegedreven innovatiebeleid en campus- en ecosystemenstrategie. Bij deze thema’s was oorspronkelijk in Q1 een visie beloofd en bovendien zijn er nog diverse niet uitgevoerde moties uit 2021. Met goedkeuring van de Kamer gaat minister Adriaansens in samenwerking met OCW één Kamerbrief schrijven waarin deze thema’s worden gebundeld. Deze brief wordt in het najaar verwacht. Coalitiepartijen VVD, D66 en CDA maken zich daarnaast zorgen dat innovatiebeleid te veel gericht is op nieuwe innovaties, ten koste van toegang tot expertise en subsidie voor het mkb om bestaande arbeidsbesparende innovaties toe te passen. Adriaansens ziet hierop de oplossing in het fieldlabs- en campusbeleid, waarbij innovatie, onderwijs en het bedrijfsleven bij elkaar worden gebracht om in de praktijk van elkaar te leren.
Videoregistratie debat

Europese pilot voor regionale innovatie

De Europese Commissie heeft een pilot gelanceerd om regionale innovatie-ecosystemen te stimuleren. Partnerships for Regional Innovation (PRI) is onderdeel van de aankomende Europese Innovation Agenda (EIA). In totaal doen 63 regio’s, zeven steden en vier lidstaten mee. Deelnemers worden ondersteund met financiering, beleidsmaatregelen en een koppeling van regionale en nationale programma’s aan EU-initiatieven. Het is de bedoeling dat de PRI een bijdrage leveren aan Europese agenda’s: waaronder de Green Deal, het overbruggen van de innovatiekloof en de Europese ambities om wereldleider op het gebied van deep tech start-ups te worden. Een artikel van ScienceBusiness laat zien dat er spanning zit tussen de verschillende agenda’s.
Artikel ScienceBusiness (aankondiging)
Persbericht Europese Commissie
Artikel ScienceBusiness (verdieping)

Blinken: VS moet miljarden investeren om concurrentie met China aan te kunnen

De Amerikaanse minister Blinken heeft in een toespraak uitgesproken dat de VS moet investeren in onderzoek, ontwikkeling en productie om de concurrentie met China aan te kunnen. Hierover schrijft Nextgov. Blinken riep het congres op om de voorstellen met miljardeninvesteringen te ondersteunen. "Terwijl we ervoor zorgen dat de volgende golf van innovatie wordt losgelaten door de VS en onze bondgenoten, zullen we onszelf ook beschermen tegen pogingen om onze vindingrijkheid af te troeven of onze veiligheid in gevaar te brengen", zei Blinken.
Artikel Nextgov

Nieuws en achtergronden uit Nederland

Dijkgraaf heeft geen zorgen over 'woke' cultuur op universiteiten

Minister Dijkgraaf ziet op dit moment geen zorgen over de academische vrijheid van docenten en studenten op universiteiten, blijkt uit zijn beantwoording op vragen van de VVD over ‘woke cultuur’ op universiteiten naar aanleiding van een artikel in de Telegraaf. Dijkgraaf geeft aan dat hij wel in gesprek gaat met de sector over dit spanningsveld. Verder verwijst de minister naar een lopend onderzoek van de KNAW over preventie van wangedrag in de wetenschap, waarvan de uitkomsten voor de zomer met de Kamer worden gedeeld.
Antwoorden Kamervragen

Adriaansens: Nederland zal profiteren van Chips Act

Minister Adriaansens ziet goede mogelijkheden om als Nederland te profiteren van de Chips Act. Dat laat zij weten in antwoord op Kamervragen van het CDA. "Het kabinet heeft vertrouwen dat de Chips Act goede randvoorwaarden schept om de Nederlandse halfgeleiderwaardeketen te laten aansluiten. Een deel van de Chips Act concentreert zich namelijk op het vergroten van de Europese innovatiecapaciteit", aldus de minister. Adriaansens ziet ook een belangrijke rol voor de technische universiteiten. Zij zijn volgens haar een belangrijke schakel bij "de Europese halfgeleiderwaardeketens en goed betrokken bij de R&D-programma’s op dit terrein".
Antwoorden Kamervragen

Tegenvallers op begroting raken aan Nationaal Groeifonds

Gezien de vele tegenvallers in de lopende begroting (met name als gevolg van de oorlog in Oekraïne) ziet het kabinet zich genoodzaakt te bezuinigen op een aantal posten, waaronder het Nationaal Groeifonds. In 2022 wordt daarom hierop 660 miljoen minder uitgegeven. Ook de fondsen met betrekking tot klimaat en stikstof zullen het met minder moeten doen.
Kamerbrief Voorjaarsnota

Nederlandse politie publiceert deepfake-video van vermoord slachtoffer

De Rotterdamse politie hoopt door middel van een deepfake-video waarin het dertienjarige slachtoffer direct tot de dader en getuigen spreekt een moordzaak van twintig jaar geleden op te lossen. Voor zover bekend is het wereldwijd een primeur dat de politie een deepfake van een slachtoffer inzet. “We zijn ervan overtuigd dat het harten kan raken in het criminele milieu. Dat getuigen en misschien de dader zich kunnen gaan melden”, aldus een woordvoerder van de politie. Het gebruik van deepfakes roept tegelijkertijd ethische vragen op. Naar aanleiding van deze video heeft de NOS een stuk over ‘digitale sterfelijkheid’ geschreven.
Artikel Computable
Artikel NOS

Kabinet wil meer duidelijkheid van EC over Data Act

Het kabinet wil meer uitleg van de Europese Commissie over de mogelijkheid in de voorgestelde Data Act (Dataverordening) om publieke instellingen de mogelijkheid te bieden om data op te kunnen vragen. Dat blijkt uit het schriftelijk overleg naar aanleiding van vragen van diverse partijen. Volgens het kabinet is in het voorstel onvoldoende duidelijk gemaakt in welke uitzonderlijke situaties het opeisen van data gerechtvaardigd is. "Het kabinet heeft zorgen dat de gecreëerde bevoegdheid om in gevallen van uitzonderlijke noodzaak data op te vragen bij datahouders te verstrekkend is en dat het voorgestelde kader te weinig waarborgen omvat", zo valt te lezen.
Schriftelijk overleg Data Act

Kamercommissie wil reactie minister op AWTI-advies

De Kamercommissie OCW wil ruim voor het commissiedebat over de beleidsbrief hoger onderwijs en wetenschap op 30 juni een reactie van minister Dijkgraaf op het briefadvies van de AWTI over de Nationale Wetenschapsagenda. Dat is afgelopen week besloten tijdens de procedurevergadering.
Brief Kamercommissie aan Dijkgraaf

Dijkgraaf: Instellingen moeten standaarden afspreken over promotierecht

Naar aanleiding van een evaluatie van de uitbreiding van het promotierecht wil minister Dijkgraaf hierover eenduidige standaarden afspreken. Hij roept de instellingen op hierover afspraken te maken, zo schrijft hij aan de Kamer. Ook wil hij de kwaliteit van de begeleiding van promovendi door hoogleraren en niet-hoogleraren monitoren om deze verder te kunnen professionaliseren.
Kamerbrief Dijkgraaf

Adriaansens: Vermoedelijk dit jaar geen akkoord over AI Act

Minister Adriaansens verwacht niet dat er nog dit jaar een akkoord wordt bereikt over de AI Act. Dat zegt ze in haar Kamerbrief over de agenda voor de komende Telecomraad. "Het kabinet acht het ambitieus om een akkoord in de Raad te bereiken aan het eind van dit jaar, maar verwachting is dat er wel ambitieus aan verder gewerkt wordt. Een akkoord tegen het eind van dit jaar wordt derhalve niet uitgesloten. De brede reikwijdte van de AI-verordening en de impact op alle sectoren waar AI wordt ontwikkeld en in gebruik wordt genomen, maakt dat het verkrijgen van inzicht in de werking en effectiviteit van de AI- verordening veel onderzoek vergt in alle lidstaten", aldus de minister.
Kamerbrief Adriaansens

Dijkgraaf: Einstein Telescoop in nieuwe fase

De realisatie van de Einstein Telescoop is volgens minister Dijkgraaf in een nieuwe fase terechtgekomen. In zijn Kamerbrief benoemt hij een aantal stappen die recent zijn gezet, waaronder de toekenning van financiering vanuit het Nationaal Groeifonds. Dit zorgt ervoor dat de gesprekken en samenwerking op politiek niveau met Vlaanderen en Duitsland zijn geïntensiveerd.
Kamerbrief Dijkgraaf

Rekenkamer kritisch op gebruik algoritmes door de overheid

De Algemene Rekenkamer is nog niet tevreden over het algoritmegebruik door de overheid. Zo zouden zes van de negen onderzochte algoritmes niet aan de voorwaarden voldoen. De Rekenkamer beveelt aan om bij de bouw betere afspraken te maken over wat het algoritme moet kunnen en beter te controleren of het algoritme goed werkt. Ook moet bias worden voorkomen en moet het IT-beheer op orde zijn.
Rapport Rekenkamer

Jonge Akademie: Laat wetenschappers meedenken over onderzoeksgeld

Om te ontdekken hoe wetenschappers onderzoeksgeld zouden verdelen heeft de Jonge Akademie de 'raadpleging onderzoeksfinanciering' opgericht. Natuurkundige Sanli Faez (UU) denkt dat het verstandig is om onderzoekers meer te betrekken bij het maken van beleid hierover. “De positie van beleidmakers wordt sterker als ze door deze raadpleging kunnen aantonen hoeveel onderzoekers er achter hun keuzes staan”, aldus Faez. De raadpleging is open tot eind juni.
Artikel HOP | Utoday

SDG-monitor: Nederland niet op koers om SDG’s te halen

Op dit moment loopt Nederland niet op koers om de Sustainable Development Goals (SDG’s) te halen, blijkt uit de conclusies van de zesde Nationale SDG-rapportage en de CBS Monitor. De verschillende mondiale crises worden als belangrijkste reden genoemd. Het lijkt het erop dat in het huidige tempo geen enkel land de SDG’s haalt (zie ook publicatie van Eurostat onder ‘EU-nieuws’). NWO schrijft wel hoopvol te zijn door de sterke stijging van het aantal wetenschappelijke publicaties gelinkt aan SDG’s van ruim 3000 naar ruim 5000 tussen 2015 en 2020.
Publicatie Zesde Nationale SDG-rapportage
Artikel NWO

Rathenau: verplichte aandacht voor mensenrechten bij inzet algoritmes

Uitvoeringsorganisaties met zogenoemde profilerende algoritmes moeten voldoende maatregelen nemen om mensenrechten te beschermen, schrijft het Rathenau Instituut in het rapport Algoritmes afwegen. Het rapport is geschreven in opdracht van BZK en doet diverse aanbevelingen voor uitvoeringsorganisaties en de politiek. “Dit rapport laat zien dat het belangrijk is dat organisaties die algoritmes gebruiken van begin af aan aandacht hebben voor het beschermen van mensenrechten. Het is ook een oproep aan de politiek om de inzet van profilering zorgvuldig en met aandacht voor publieke waarden af te wegen, en het debat daarover te voeren”, aldus directeur Henk de Jong van het Rathenau Instituut.
Artikel Rathenau Instituut
Rapport Rathenau Instituut

Rathenau-advies voor hoofdlijnendebat digitalisering

Het Rathenau Instituut heeft het parlement en kabinet vier overwegingen meegegeven voor het hoofdlijnendebat over digitale zaken. Het kabinet kondigde eerder al aan digitalisering in goede banen te willen leiden door publieke waarden centraal te stellen, innovatie te stimuleren en waar nodig te normeren. De adviezen van Rathenau zijn gericht op publieke waarden in de praktijk gestalte  geven. Het hoofdlijnendebat zou op 19 mei 2022 plaatsvinden, maar is uitgesteld in verband met het debat over de SMS-berichten van minister-president Rutte. 
Artikel Rathenau Instituut

VU en UT: pleidooi voor meer multidisciplinaire opleidingen

Bestuursvoorzitters Mirjam van Praag (VU) en Vinod Subramaniam (UT) pleiten in een interview met ScienceGuide voor meer multidisciplinaire opleidingen in de toekomst. De VU en UT hebben sinds 2019 een eerste gezamenlijke opleiding Mechanical Engineering in Amsterdam, daarnaast hebben de universiteiten een gezamenlijke bacheloropleiding Creative Technology aangekondigd. De bestuurders zijn van mening dat multidisciplinaire professionals, bijvoorbeeld technici met een bredere maatschappelijke blik door de invloed van alfa- en gammawetenschappen, nodig zijn om grote maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. De AWTI heeft onlangs een advies uitgebracht over interdisciplinariteit waarin ook ingegaan wordt op het belang van interdisciplinair werken.
Artikel ScienceGuide
Advies AWTI

Rathenau aan Kamer: Denk goed na over Europees satellietnetwerk

Het Rathenau Instituut heeft de Kamer een reeks aanbevelingen meegegeven met betrekking tot het Europese voorstel voor een eigen satellietnetwerk. Met dit netwerk wil de EU veilige communicatie mogelijk maken, zonder afhankelijk te zijn van anderen. Wel moet volgens het Rathenau worden meegewogen wat het nut, noodzaak en de risico's zijn van dit programma. Ook moeten de eisen voor strategische autonomie en veiligheid worden vastgesteld en moeten internationaal afspraken worden gemaakt om botsingen te voorkomen.
Artikel Rathenau Instituut

Ineke Sluiter (KNAW): Politiek moet waarde wetenschap beter uitdragen

Vertrekkend KNAW-president Ineke Sluiter heeft afgelopen week bij het symposium 'Kennis is (tegen)macht' de politiek opgeroepen om de waarde van wetenschap beter uit te dragen. Het symposium markeerde de start van het tweedaagse evenement Beweren en Bewijzen – Ontmoeting van wetenschap en politiek, geïnitieerd door VVD-Kamerlid Judith Tielen, met als doel bij te dragen aan meer evidence based beleid. Ook werd tijdens het symposium geopperd dat wetenschappers wetten kunnen reviewen.
Artikel UNL
Artikel KNAW

Zorgen over datagebruik door de overheid

Een team van experts wijst op website AG Connect op het gevaar van het gebrek aan kennis bij de overheid over datagebruik. Als voorbeelden worden de toeslagenaffaire, het fraudeopsporingssysteem SyRi en de Wet Gegevensverwerking Samenwerkingsverbanden (WGS) genoemd. Hiermee worden volgens de experts privacygrondrechten geschonden.
Artikel AG Connect

Dijkgraaf wil nieuw centrum voor wetenschapscommunicatie

Minister Dijkgraaf trekt komende jaren 10 miljoen uit om een nieuw centrum voor wetenschapscommunicatie op te zetten. Hiermee wil hij het vertrouwen in de wetenschap versterken. "Ik sta voor wetenschappelijke feiten en degenen die ze verkondigen. De afgelopen coronaperiode hebben we gezien hoe wetenschappelijke kennis onder druk kan komen te staan in ons publieke en politieke debat. Voor een stevige rol van wetenschap in onze samenleving is ook een stevig fundament onder onze wetenschapscommunicatie nodig", aldus de minister.
Nieuwsbericht ministerie
Artikel HOP | Utoday

FME en Holland High Tech tekenen Nederlands-Duits Innovatiepact

Op de Hannover Messe hebben diverse organisaties, waaronder FME en Holland High Tech, een Nederlands-Duits Innovatiepact getekend. De samenwerking richt zich met name op mobiliteit en smart industry.
Nieuwsbericht Holland High Tech

Onderzoek: Behoefte aan referentiearchitectuur voor energieinnovaties

Bestaande en toekomstige digitale innovaties rondom de energietransitie kunnen beter ingepast als wordt gewerkt aan een referentiearchitectuur. Met een dergelijke architectuur wordt gezorgd voor eenduidigheid voor alle betrokken stakeholders. Dat is de conclusie van een analyse van Adviesbureau Baringa van honderden innovatieprojecten. Ook moet wet- en regelgeving zorgen voor voldoende ruimte voor innovatie. Uit het onderzoek blijkt dat de verwachting is dat veel innovaties komende jaren marktrijp zullen worden.
Artikel Topsector Energie

Nieuws en achtergronden uit Europa

EC: Onduidelijke regels remmen valorisatie via open data

Valorisatie blijft achter doordat de mogelijkheden van open data onvoldoende worden benut. Dat concludeert de Europese Commissie na een enquête onder universiteiten, bedrijven en andere instellingen naar hun valorisatieactiviteiten. Volgens Nether worden onder andere de onduidelijkheid rond de regels met betrekking tot intellectueel eigendom als reden genoemd voor de onderbenutting.
Artikel Nether
Onderzoek Europese Commissie

Europese investeringen in militaire R&D

De Europese Commissie heeft het tweede jaarlijkse werkprogramma van het European Defence Fund (EDF) van ruim 924 miljoen euro goedgekeurd. Het programma richt zich voornamelijk op militaire R&D op het gebied van ruimte en cyber, maar ook andere onderwerpen zoals oorlogvoering onder water, geavanceerde radartechnologieën en adaptieve camouflage. Het programma is een vervolg op een oproep van een week eerder, toen de EC aankondigde dat er te weinig gemeenschappelijke investeringen en samenwerking is tussen lidstaten op het gebied van militaire R&D. Duitse universiteiten kunnen een obstakel vormen voor de Europese plannen. Meer dan 70 Duitse onderzoeksinstellingen hebben een expliciet verbod op defensiegerelateerde projecten. Ondanks dat Bondskanselier Scholz eerder dit jaar een radicale koerswijziging aankondigde op het gebied van het militaire beleid, zijn er nog weinig signalen dat universiteiten deze koerswijziging zullen volgen.
Artikel ScienceBusiness (Werkprogramma)
Artikel ScienceBusiness (Duitse universiteiten)
Persbericht Europese Commissie

Opiniemakers zetten diverse vraagtekens bij Digital Services Act

De Digital Services Act blijft de gemoederen bezig houden. Activist Julia Keseru stelt in een opiniestuk in CIGI dat de maatregel onvoldoende bescherming biedt voor consumenten. Hoewel de DSA een stap in de goede richting is, zou er te weinig aandacht zijn voor bescherming van persoonsgegevens. Keseru vreest dat bedrijven zoals Meta ondanks het verbod op het verkopen van persoonsgegevens alsnog zeer nauwkeurige voorspellingen kunnen blijven doen over het gedrag van gebruikers door gebruik van AI. In een opiniestuk op de site van CEPA schrijft dr. Joan Barata dat de last-minute toegevoegde bepaling van de Digital Services Act (om internetplatforms te dwingen om illegale inhoud te bestrijden) nobel bedoeld is, maar een risico vormt voor digitale vrijheid. Barata vreest de verplichting voor platforms om ‘systeemrisico’s’ te beoordelen en verminderen. De omschrijving van ‘systeemrisico’s’ zou te vaag zijn, met als mogelijk gevolg dat platforms legale inhoud van gebruikers preventief verwijderen om aansprakelijkheid te voorkomen. De denktank van het Europees Parlement heeft in een notitie verschillende publicaties en commentaren van internationale denktanks over de Europese digitale markt gebundeld.
Publicatie Europees Parlement
Artikel CEPA
Analyse CIGI

Uitgelekte conceptversie Europese innovatieplannen

De Europese Commissie heeft de ambitie om de EU tot  wereldleider op het gebied van innovatie te maken, schrijft ScienceBusiness op basis van uitgelekte voorstellen. De EC wil vijf grote initiatieven lanceren bij de aankomende European Innovation Agenda, voornamelijk gericht op verbetering van het klimaat voor start-ups. Naar verwachting worden de definitieve plannen begin juli gepresenteerd. The Guild maakt zich zorgen, blijkt uit een open brief. De nieuwe bepalingen voor Intellectual Property (IP) zouden belemmeringen rondom kennisvalorisatie opleveren voor de meeste universiteiten.
Nieuwsbericht The Guild
Artikel ScienceBusiness

ECFR: hoe de EU een globale speler op het gebied van technologie kan worden

De European Council on Foreign Relations (ECFR) heeft een beleidsbrief gepubliceerd over hoe de EU een geopolitieke speler kan worden op het gebied van technologie. De ECFR schrijft dat de EU een ambitieuze digitale diplomatieke strategie moet ontwikkelen. In deze strategie zouden het beschermen van Europese waarden, het vergroten van veiligheid en de bevordering van digitale markten centraal moeten staan. De EU zou daarnaast intensiever moeten samenwerken met andere gelijkgestemde landen om tegenwicht te bieden aan Rusland en China.
Publicatie ECFR

Europese hogescholenkoepel pleit voor innovatie in onderwijsstrategie

Europese hogescholenkoepel UAS4Europe reageert in een position paper positief op de Europese plannen om synergie tussen onderwijs en onderzoek te verbeteren. Als aanvulling op de huidige plannen in de European Strategy for Universities, waar veel aandacht voor samenwerking tussen de Europese Onderzoeksruimte en de Europese Onderwijsruimte is, hoopt UAS4Europe dat de Europese innovatieagenda ook een prominente rol krijgt. Ook wordt gepleit voor de oprichting van een European Knowledge Area: waarbij onderwijs, onderzoek en innovatie aan elkaar worden verbonden.
Artikel Neth-ER
Position paper UAS4Europe

Raconteur: hoe veilig is het gebruik van biometrische gegevens?

Hoewel biometrische gegevens (bijvoorbeeld vingerafdruk of gezichtsherkenning) steeds vaker worden gebruikt, zijn er op termijn risico’s aan verbonden, aldus een artikel op Raconteur. Omdat wachtwoorden gehackt kunnen worden groeit het gebruik van biometrische gegevens als veilig alternatief. “Op een heel simplistisch niveau gaat biometrie over meten en matchen. En voor het matchen heeft een biometrie een comparator nodig. Een verzameling comparatoren is een database. Als je biometrisch materiaal bewaart, heb je in wezen een database gemaakt”, aldus De Britse commissaris voor biometrie en bewakingscamera's, Fraser Sampson in het artikel. Sampson benadrukt dat dit soort databases bijvoorbeeld voor humanitaire hulp waardevol kunnen zijn, maar dat ze ook gebruikt zouden kunnen worden om mensen te marginaliseren en vervolgen op grond van hun ras of etniciteit.
Artikel Raconteur

ERC waarschuwt landen die niet meewerken aan open science

Maria Leptin, voorzitter van de European Research Council, heeft gedreigd om landen die niet meewerken aan open science ‘af te snijden’ van internationaal onderzoek. Dit zei ze tijdens een panelgesprek bij het World Economic Forum in Davos, aldus Science|Business. Hoewel Leptin aangaf dat de opmerkingen algemeen bedoeld zijn, sluiten ze aan op eerder uitgesproken zorgen van de Europese Commissie over de wetenschappelijke relatie tussen de EU en China. "De voordelen van internationale samenwerking zullen worden ondermijnd als een van de nationale spelers het vertrouwen misbruikt", aldus Leptin.
Artikel ScienceBusiness

Eurostat: Onzeker of SDG's in 2030 gehaald gaan worden

De Europese Unie boekt vooruitgang op het gebied van R&D, maar het is onzeker of de Sustainable Development Goals (SDG's) van 2030 behaald gaan worden, schrijft ScienceBusiness op basis van het laatste Eurostat-rapport over de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.
Artikel ScienceBusiness
Rapport Eurostat

Mondiale voedselvoorzieningsketen loopt gevaar door hackers

Moderne ‘smart’ landbouwmachines vormen een risico voor de voedselvoorziening, schrijft de BBC. Als voorbeeld wordt een recente studie van Cambridge aangehaald, waarin wordt aangetoond dat automatische gewasspuiten, drones en robotoogsters gehackt kunnen worden. "Het stopt gewoon de hele zaak”, aldus de anonieme ethisch hacker ‘Sick Codes’.
Nieuwsbericht BBC
Artikel University of Cambridge

Raconteur: Britse Online Safety Bill moet balans vinden tussen veiligheid en privacy

De Britse Online Safety Bill (OSB) moet veiligheid en privacy in balans houden om effectief te zijn, schrijft Raconteur in een analyse. Raconteur spreekt van een positieve ontwikkeling dat de verantwoordelijkheid bij platforms in plaats van gebruikers komt te liggen, maar vreest dat de aandacht te veel gericht is op grote platforms en dat de hoogte van de boetes bedrijven niet voldoende zullen afschrikken. Verder is er ook kritiek op de gevolgen voor privacy. “Wat het publiek niet beseft, is dat de inhoud van al hun communicatie wordt gescand. Is dit het soort toezichtstaat dat we in het Verenigd Koninkrijk willen?” aldus Robin Wilton, directeur internetvertrouwen bij de Internet Society. Denktank Brookings is positiever en schrijft in een artikel welke componenten uit de OSB mogelijk zouden werken in de VS.
Artikel Raconteur
Artikel Brookings

VK: Aanpassing Britse onderzoeksbeoordeling om kwaliteit te bevorderen

Het Britse model voor de beoordeling van onderzoeksresultaten, het Research Excellence Framework (REF), gaat volgens Nature op de schop. Het REF is wereldwijd toonaangevend, maar om te voorkomen dat universiteiten inspelen op een zo hoog mogelijke beoordeling worden om de zoveel jaar de criteria omgegooid.
Artikel Nature

Britse overheid lanceert app tegen online spionage

De Britse overheid heeft de ‘Think Before You Link’ app gelanceerd om mensen te beschermen tegen online benadering door buitenlandse spionnen. 10.000 Britten zouden volgens MI5 benaderd zijn door valse sociale-mediaprofielen met als doel hen te verleiden om gevoelige informatie te delen. "Buitenlandse spionnen werken actief aan het opbouwen van relaties met degenen die bij de overheid, in de hightechindustrie en in de academische wereld werken”, aldus directeur-generaal van MI5 Ken McCallum. De met behulp van gedragswetenschappers ontworpen app kan een risicoanalyse voor onbekende digitale profielen maken. Bijvoorbeeld door de gebruiker  vragen te stellen en zo te helpen beoordelen of iemand die hen benadert nep is. En het heefteen ingebouwde zoekfunctie om profielafbeeldingen te onderzoeken op mogelijk dubbel gebruik op andere websites.
Artikel BBC

REPowerEU moet de EU minder afhankelijk maken van Russische energie

De Europese Commissie heeft de plannen voor REPowerEU gepresenteerd, bedoeld om onder andere door onderzoek en innovatie Europa tegen 2027 onafhankelijk te maken van de import van Russische energie. Onder andere de ontwikkeling van waterstof heeft een prominente rol. REPowerEU is een aanvulling op de plannen van de European Green Deal. De totale aanvullende investering wordt geschat op ruim 300 miljard euro. Wel erkent de commissie dat veel technologieën nog niet marktrijp zijn om voor 2030 al een alternatief te kunnen zijn. De reacties op de plannen lopen uiteen. Denktank Bruegel is positief over de mogelijke uitkomsten, maar benadrukt wel dat lidstaten concessies moeten doen om de doelstellingen te kunnen halen.
Artikel NethEr
Persbericht Europese Commissie
Artikel Bruegel

Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld

Universiteitenkoepels tekenen 'Leiden principles'

Diverse internationale universiteitenkoepels hebben bij een jubileumconferentie van LERU (in Leiden, European City of Science 2022) de 'Leiden Principles' ondertekend. Met deze principes moeten vertrouwen, diversiteit, transparantie, rentmeesterschap en vrijheid leidend zijn. De verklaring werd ondertekend door LERU, RU11 Japan, the U15-Group of Canadian Research Universities, the UK Russell Group, the German U15, the Association of American Universities en de Group of Eight from Australia.
Nieuwsbericht LERU

OII: onderzoek nodig naar  macht techplatformen  op media

Dankzij kunstmatige intelligentie krijgen techbedrijven steeds meer invloed op de media. Felix Simon van het Oxford Internet Institute (OII) dringt daarom aan op meer onderzoek om die macht in kaart te kunnen brengen en hoe voorkomen wordt dat de journalistieke functie wordt uitgekleed. In zijn analyse schets Simon hoe mediabedrijven steeds afhankelijker worden van de platformen en hoe die platformen hun macht daarmee verder kunnen versterken.
Analyse Oxford Internet Institute (OII)

ITIF: Digitale kloof aanpakken door technologieneutraal te werken

Om de digitale kloof te dichten moeten subsidies verstrekt worden op basis van technologieneutraliteit. Hiermee moet meer focus komen te liggen op de functionaliteit van de technologie. Dat is één van de tien aanbevelingen van de Information Technology & Innovation Foundation (ITIF) om de digitale kloof te dichten. ITIF vreest dat de investeringen voornamelijk gebruikt zullen worden om het marktaandeel van de bestaande breedbandaanbieders te verkleinen, in plaats van de digitale kloof voor burgers aan te pakken.
Artikel ITIF

CIGI: cyberoorlog ruimte vraagt om nieuw beleid

Landen moeten nationaal beleid maken om zich te verdedigen tegen bedreigingen voor in de ruimte gestationeerde middelen en toepassingen, schrijft CIGI in een beleidsnota. CIGI waarschuwt dat de oorlog in Oekraïne de eerste ruimte-cyberoorlog kan worden en over de risico’s dat communicatiesatellieten steeds kwetsbaarder worden voor cyberaanvallen, terwijl ze van vitaal belang zijn voor de veiligheid en economie. In de beleidsnota adviseert CIGI landen om beleid te maken en om een ruimte-cyberbeveiligingsindustrie aan te moedigen.
Beleidsnota CIGI

Belfer Center brengt gevaar ransomware in kaart

Het Belfer Center for Science and International Affairs (Harvard) heeft een paper gepubliceerd om het huidige landschap omtrent ransomware in kaart te brengen. In het paper wordt onder andere aandacht besteed aan het gevaar van grootschalige aanvallen op de toeleveringsketen van een bedrijf, steeds toegankelijkere Ransomware-as-a-Service (RaaS) en de gevolgen van cryptovaluta. Daarnaast worden beleidsmaatregelen en mogelijke oplossingen onderzocht.
Publicatie Belfer Center

Oproep Zelensky aan Amerikaanse universiteiten

De Oekraïense president Zelensky heeft tijdens een videoconferentie met leden van de Association of American Universities een oproep aan Amerikaanse universiteiten gedaan om te helpen bij de wederopbouw van het Oekraïense hoger onderwijssysteem. "Dit gaat niet alleen over geld, dit gaat over expertise”, aldus Zelensky tijdens het gesprek. Zelensky heeft onder andere om ondersteuning gevraagd op het gebied van digitale veiligheid en bij de hervorming van universitaire curricula.
Artikel ScienceBusiness

VS: Nieuwe innovatieclusters buiten Silicon Valley en Boston

De Amerikaanse National Science Foundation (NSF) heeft een programma gepresenteerd om innovatie- en technologieclusters beter over het land te verspreiden. Momenteel bevindt een derde van de Amerikaanse innovatiebanen zich in 16 van de meer dan 3000 Amerikaanse provincies. Het NSF Engines programma wil met diverse awards, die oplopen tot 160 miljoen dollar voor 10 jaar, initiatieven financieren die een bijdrage leveren aan regionale innovatie-ecosystemen.
Artikel ScienceBusiness

VS: Oproep Stanford voor een multilateraal AI-onderzoeksinstituut

Onderzoekers van HAI (Human-Centered Artificial Intelligence) Stanford doen in een white paper een oproep voor de oprichting van een multilateraal AI-onderzoeksinstituut. De schrijvers noemen het een gemiste kans dat regeringen over de hele wereld zich haasten om voornamelijk nationaal te werken aan de ontwikkeling van AI. Een multilateraal AI-onderzoekscentrum zou gelijkgestemde landen helpen om gebruik te maken van elkaars middelen en om tegelijkertijd samen te werken aan verantwoorde, mensgerichte kunstmatige intelligentie die democratische waarden handhaaft en bevordert.
White Paper Stanford

VS: 45 miljard dollar voor Internet for All

Het Witte Huis heeft 45 miljard dollar uitgetrokken voor de lancering van het nieuwe programma ‘Internet for all’. Het doel van het programma is dat er uiterlijk in 2030 overal in de VS snel internet beschikbaar is. "In de 21e eeuw kun je gewoon niet deelnemen aan de economie als je geen toegang hebt tot betrouwbaar, betaalbaar snel internet", aldus minister van handel Gina Raimondo.
Artikel NextGov