Nieuwe regels nodig voor digitale universiteit; Europese commissie denkt nu al na over de volgende industriële revolutie en met de komst van Biden zal het wetenschaps- en klimaatbeleid van de V.S. waarschijnlijk sterk veranderen.
Notaoverleg Kamer over Innovatie
Op 11 januari vond het notaoverleg plaats in de Tweede Kamer over Innovatie en Ruimtevaart. In dit overleg besprak de vaste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat een drietal AWTI-adviezen. De AWTI heeft de input gegeven over de AWTI-adviezen aan de hand van een position paper.
Position paper
Verslag notaoverleg
Om de snel veranderende wereld te begrijpen en oplossingen te vinden voor nieuwe problemen, is veel fundamenteel onderzoek in een interdisciplinaire context nodig. Dat betoogde rector Karen Maex in haar openingsspeech bij de viering van de 389e Dies Natalis van de UvA. “Van cruciaal belang daarbij zijn de juiste positionering van de wetenschap, vernieuwing van onderzoeksmethoden, op onderzoek gebaseerd onderwijs en een intensieve dialoog met de samenleving.” In een aansluitend interview ging ze dieper in op de digitalisering van onderwijs en onderzoek. Ze pleitte onder andere voor afspraken binnen de academische wereld en een Digital University Act om het gebruik van data en technologie te reguleren. In een artikel op zijn eigen weblog zet de Nijmeegse associate professor Jaap-Henk Hoepman uiteen waarom dat laatste, naar zijn mening, niet zo’n goed idee is.
Nieuwsbericht UvA
Nieuwsbericht Folia
Videoverslag Dies-viering (YouTube)
Toespraak Maex
Blogpost Hoepman
De vierde Industriële Revolutie is nog maar net gaande, of de Europese Commissie (EC) denkt alweer na over de volgende, de Vijfde Industriële Revolutie. Volgens de Commissie vereist het herstel uit de coronacrisis niet alleen een digitale, maar ook een groene transitie. Het rapport ‘Industrie 5.0’ schetst hiervan de contouren. De EC wil met de Europese industrie in gesprek over hoe ze gezamenlijk deze transitie kunnen vormgeven.
Nieuwsbericht EC
Rapport EC
De machtsverschuiving in de Senaat van de VS zou grote veranderingen in het wetenschaps‑ en het klimaatbeleid kunnen veroorzaken. De regel dat milieuagentschap EPA bepaalde wetenschappelijke data sinds kort niet meer mag gebruiken, bijvoorbeeld, zal naar verwachting snel worden weggestemd. Maar een meerderheid van 50 procent + 1 in de Senaat is lang niet voldoende voor álle beslissingen, aldus artikelen van Science Magazine. Veel besluiten vragen een meerderheid van minimaal 60 procent. En beslissingen van een kleine meerderheid zijn snel terug te draaien als de Senaat opnieuw van kleur verandert. Dat kan elke twee jaar gebeuren.
Artikel Science Magazine – 1
Artikel Science Magazine – 2
Deze week viert de TU Delft haar 179e verjaardag. Thema van de festiviteiten is: veerkracht (resilience). Niet alleen hebben medewerkers en studenten dat in het afgelopen jaar volop getoond, het is ook een belangrijke invalshoek voor het onderzoek. Daarover verschenen verschillende online lezingen, bijvoorbeeld over veerkracht en mobiliteit of over veerkracht en klimaat.
Nieuwsbericht TU Delta
Programmaoverzicht
Lezingen
Een geweldig advies met veel potentie. Echter, vooralsnog worden de toekomstperspectieven van jonge onderzoekers zonder vast contract onvoldoende gewaarborgd in de KNAW-voorstellen voor invoering van Rolling Grants in de wetenschap. Dat vinden Joeri Tijdink en Rik Peels (beiden VU). In een opiniebijdrage voor ScienceGuide stellen ze twee eenvoudig te realiseren aanvullingen voor om ook deze onderzoekers perspectief te bieden.
Artikel ScienceGuide
Koninklijke DSM en de TU Delft hebben het Artificial Intelligence Lab for Biosciences opgericht, kortweg AI4B.io Lab. Dit laboratorium is het eerste in zijn soort in Europa dat kunstmatige intelligentie (AI) toepast op volledige bioproductie, van de ontwikkeling van microbiële stammen tot grootschalige industriële procesoptimalisatie en planning.
Nieuwsbericht TU Delft
Website AI4B.io Lab
Een rapport van UTwente en de London School of Economics schetst het minimale niveau van digitale (basis)vaardigheden dat de Nederlandse bevolking in de nabije toekomst nodig heeft om zelfredzaam te blijven en aansluiting te houden bij de maatschappij. Vervolgens geeft het rapport een beeld van hoe mensen die vaardigheden zouden kunnen opdoen.
Rapport (pdf)
Om zicht te krijgen op de maatschappelijke opgaven voor Nederland, organiseerde Rabobank eind 2020 de Landelijke Dialoog. Volgens de deelnemers overstijgen de opgaven de huidige crisis: werk aan duurzaamheid, kansengelijkheid en sociale cohesie is hun advies. Bij duurzaamheid gaat het om klimaatverandering, de energietransitie en het verlies aan biodiversiteit. Bij kansen(on)gelijkheid gaat het om gelijke toegang tot passend onderwijs, arbeidsmarktkansen en toegang tot een geschikte woning. En bij sociale cohesie gaat het om het verstevigen van gedeelde waarden en omgangsnormen waar mensen aan hechten.
Themabericht RaboResearch
De Nederlandse auto-industrie en maakbedrijven in luchtvaart en maritieme sector vragen het kabinet een financiering van 100 miljoen euro voor onderzoek en ontwikkeling. Innovatiebudgetten lijden hevig onder de crisis, waardoor de energietransitie en klimaatdoelen uit het oog worden verloren en de concurrentiepositie verzwakt.
Nieuwsbericht Holland High Tech
Op 11 januari 2021 is de Consumer Electronics Show (CES) begonnen, de grootste techbeurs ter wereld, die dit jaar volledig digitaal plaatsvindt en vijf weken duurt. Ruim 90 Nederlandse bedrijven doen aan het evenement mee.
Nieuwsbericht Rijksoverheid
Lijst van deelnemende Nederlandse bedrijven
Meerdere grote investeerders hebben zich aangesloten bij een taskforce van Techleap voor internationale samenwerking om klimaatverandering tegen te gaan. Volgens de organisatie zou extra financiering startende ondernemers met klimaatinitiatieven kunnen helpen om hun idee van de grond te krijgen of op te schalen naar het buitenland.
Nieuwsbericht Techleap
Taskforce-initiatief Techleap
Sinds vorige week kunnen Nederlandse start-ups en groeiende bedrijven die last hebben van de coronamaatregelen extra steun aanvragen. De aanvragen worden beoordeeld door de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen van de overheid. Daarbij wordt onder meer gekeken naar het innovatiebeleid van een bedrijf.
Bericht RTL Nieuws
Aanvraagportaal Techleap
De COVID19-crisis heeft Amsterdam en de metropoolregio bovengemiddeld hard geraakt.
Een aantal hoogleraren aan de UvA en VU (Barbara Baarsma, Willemijn van Dolen, Henri de Groot, Mirjam van Praag en Marc Salomon) schetsen, samen met Boston Consulting Group, een integraal beeld van de maatschappelijke en economische impact van de coronacrisis. Ze presenteren verschillende vergezichten voor de ontwikkeling van de metropool en doen suggesties voor cruciale beleidskeuzes.
Nieuwsbericht VU
Rapport (pdf)
Californië en de verdere westkust van de VS vormen één van de belangrijkste regio’s in de wereld als het gaat om elektrisch rijden. Dat komt mede door vooraanstaande onderzoeksinstituten, sterke banden tussen de private en publieke sector en stimulerend beleid van de overheid. Een rapport van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) beschrijft welke marktkansen dit oplevert voor Nederlandse bedrijven in de sector.
Rapport RVO (pdf)
Er zit een stijgende lijn in de integratie van sociale- en geesteswetenschappen (SSH) binnen Horizon 2020. Dit blijkt uit een evaluatierapport van de Europese Commissie (EC). Het rapport concludeert echter ook dat de effectieve integratie van SSH onder Horizon 2020 zijn limiet heeft bereikt binnen de huidige regels voor deelname. Integratie van SSH binnen Horizon Europe vraagt om een meer holistische aanpak.
Rapport EC
Nieuwsbericht Neth-ER
Onderzoeksinfrastructuren hebben nationale en Europese steun nodig om hun diensten beter op afstand te kunnen aanbieden. Zij zullen mogelijk nog jaren met de gevolgen van de coronacrisis te maken hebben, zo blijkt uit een onderzoek. De coronacrisis kan leiden tot tragere vooruitgang en een vermindering van output van onderzoeksresultaten.
Nieuwsbericht Neth-ER
Aankondiging Rapport
Onderzoeksrapport (pdf)
De Europese Innovatieraad (European Innovation Council; EIC) en het Europees Instituut voor innovatie en technologie (EIT) hebben een Memorandum of Understanding (MoU) getekend over nauwere samenwerking. Ze willen op verschillende manieren samen innovatoren, innovatieve kleine en middelgrote ondernemingen en startende ondernemingen, instellingen voor hoger onderwijs en onderzoeksorganisaties ondersteunen om innovaties sneller en met een groter effect in te voeren en op te schalen.
Nieuwsbericht EC
MoU EIC-EIT (pdf)
Video ondertekening (YouTube)
Portugal is komend halfjaar voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Het motto van het nieuwe voorzitterschap is ‘Tijd voor resultaten: een eerlijk, groen en digitaal herstel’. Volgens een artikel van Neth-ER is implementatie van het nieuwe Meerjarig Financieel Kader en het Herstelfonds nu de hoofdprioriteit. Een artikel van Brussel Inside gaat dieper in op de uitdagingen waarvoor het Portugese voorzitterschap, onder leiding van premier António Costa, staat. In een artikel van Science|Business zet de Portugese minister van Wetenschap Manuel Heitor uiteen hoe EU-programma’s volgens hem onderzoeksloopbanen, een groener en eerlijker Europa en het economisch herstel uit de coronapandemie kunnen bevorderen.
Nieuwsbericht Portugees voorzitterschap
Programma Portugees voorzitterschap (pdf)
Website Portugees voorzitterschap
Artikel Brussel Inside (Onder: ‘Costa de nieuwe sterke man’)
Artikel Neth-ER
Artikel Science|Business
Het sociale en economische herstel na de coronaviruscrisis zal een duurzamer, eerlijker, rechtvaardiger en veerkrachtiger EU opleveren, in overeenstemming met de beginselen van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling van de Verenigde Naties. Dat concludeert een studie van het Joint Research Centre (JRC) van de Europese Commissie.
Aankondiging JRC
Rapport JRC (pdf)
De Europese Innovatieraad (EIC) heeft het resultaat bekendgemaakt van de eerste subsidieronde van een fonds dat directe kapitaalinvesteringen doet in zeer innovatieve start-ups en kleine en middelgrote ondernemingen. Het gaat om 42 bedrijven die eerder subsidie kregen uit het proefproject EIC-Accelerator. Hiermee wordt de EIC feitelijk ook een venture capitalist. Niet iedereen is overigens even enthousiast over het eerdere Accelerator-proefproject van de EIC. Een aantal bedrijven dat hieruit geld ontving, zegt in een artikel van Politico nu op de rand van faillissement te staan. Ze kunnen geen private investeerders vinden, wat wel werd geëist in de subsidievoorwaarden.
Nieuwsbericht EC
Artikel Politico
De Europese Ombudsman verzoekt de Europese Commissie (EC) een online platform te lanceren waar onderzoekers terechtkunnen die subsidie ontvangen maar vertraging oplopen door COVID-19-restricties. De Ombudsman pleit hiervoor naar aanleiding van klachten van onderzoekers met een Marie Curie-beurs (MSCA). Volgens de Ombudsman moet de EC ook beter beargumenteren waarom ze onderzoekers wel of geen verlengingen of noodfinancieringen verleent.
Nieuwsbericht Neth-ER Europese Ombudsman
Nieuwsbericht Neth-ER
Het vaccineren van burgers tegen COVID-19 wordt veel te sterk als een opdracht gezien voor wetenschap, farmabedrijven en overheid. Volgens een artikel van VOX-CEPR moet de gemeenschap nauwer bij vaccinatiecampagnes worden betrokken, als hulpbron en actieve partner. Er zijn ook andere argumenten voor vaccinatie nodig.
Artikel VOX-CEPR
De European Parliament Research Service (EPRS) beschrijft in een rapport die tien grote uitdagingen waar de EU voor staat in 2021. Wetenscha, technologie en innovatie moeten veelal de gewenste antwoorden opleveren, onder andere als het gaat om de bestrijding van de coronapandemie, het herstel hieruit, oplossingen voor kritische grondstoffen, de bestrijding van ongelijkheid of de digitale transitie van de economie en de maatschappij.
Rapport EPRS
Als we het hebben over het aanpakken van grote maatschappelijke uitdagingen, moeten we net zulke grote technologieprojecten opzetten als nu bij de corona-aanpak of in de jaren zestig bij de plannen voor het reizen naar de maan. Dat stelt een artikel van het Tony Blair Institute for Global Change. Het instituut vroeg 16 vooraanstaande toekomstdenkers naar hun ideeën voor de nabije toekomst. Dat levert antwoorden op variërend van het ontwikkelen van een allesomvattende aanpak voor het oplossen van de klimaatcrisis tot het opzetten van een interplanetair communicatienetwerk voor ruimtereizen van de toekomst.
Artikel Tony Blair Institute for Global Change
De Europese Commissie heeft vier interregionale partnerschappen geselecteerd die innovatieve pilotprojecten gaan uitvoeren om samen uit de crisis te komen. De onderwerpen betreffen: corona-gerelateerde innovatie oplossingen, circulaire economie in gezondheid, duurzaam en digitaal toerisme en waterstoftechnologieën. Bij laatstgenoemd onderwerp is de regio Noord-Nederland betrokken.
Nieuwsbericht EC
Nieuwsbericht Neth-ER
Wat heeft regionale innovatie in de EU gemeen met die in China? Beide regio’s zien innovatie en innovatief ondernemerschap als sleutel tot verandering, hechten waarde aan publiek-private samenwerking en onderschrijven de noodzaak van kennistransfer. In de EU is regionale innovatie vooral een bottom-up activiteit, in China top-down. Maar juist door de verschillen kunnen we ook wat van elkaar leren: beide benaderingen kennen kansen en beperkingen.
Nieuwsbericht EC
Rapport (pdf)
De EU kondigde eind december een investeringsverdrag met China aan, maar de bekrachtiging ervan kan nog wel twee jaar duren, meldt Science|Business. Als het er al van komt. Er leven twijfels over inhoud, reikwijdte en nut van de overeenkomst in het Europees Parlement. De denktank Bruegel is ronduit negatief erover. In een artikel van Politico waarschuwt Australië de EU voor de risico’s van élke deal met China. Een tekst van het akkoord is overigens nog (steeds) niet gepubliceerd. Een artikel van de Britse denktank Chatham House pleit voor meer afstemming tussen de VS, de EU en het VK bij het sluiten van handelsakkoorden met China.
Artikel Science|Business
Artikel Politico
Artikel Bruegel
Artikel Chatham House
In het VK is vorige week een raadpleging gestart over de regels inzake genetisch gemodificeerde organismen. “Het verlaten van de EU biedt de mogelijkheid om te overleggen over de implicaties van het aanpakken van deze kwestie”, stelt een verklaring van het Britse ministerie van Milieu, voedsel en plattelandszaken (Defra). Defra stelt voor om organismen die door middel van genbewerking of andere genetische technologieën zijn geproduceerd, niet als GGO’s te reguleren als ze ook met behulp van traditionele kweekmethoden hadden kunnen worden geproduceerd. Die discussie over aanpassing van de regels speelt trouwens ook in de EU. In december presenteerde ALLEA, de European Federation of Academies of Sciences and Humanities, nog een rapport hierover (‘Genome Editing for Crop Improvement’) en gaf in overweging om de regels te herzien.
Consultatie Defra
Rapport Defra (pdf)
Nieuwsbericht Reuters
Rapport ALLEA (pdf)
De Britse AI Council heeft een AI Roadmap gepubliceerd. Deze beschrijft de ambities voor de lange termijn en doet suggesties voor de korte termijn voor alle overheidsdepartementen. De routekaart richt zich specifiek op vier pijlers: Onderzoek, ontwikkeling en innovatie, Vaardigheden en diversiteit, Gegevens, infrastructuur en publiek vertrouwen, en Nationale sectoroverschrijdende adoptie. Het bevat ook 16 aanbevelingen om de overheid te helpen bij de ontwikkeling van een Britse nationale AI-strategie. Een artikel van Raconteur waarschuwt: “Het VK is wellicht een van Europa’s belangrijkste spelers als het gaat om kunstmatige intelligentie, maar een gebrek aan vaardigheden en strategische investeringen kan ons land van zijn volledige potentieel weerhouden.”
Nieuwsbericht TechUK
Rapport AI Council
Artikel Raconteur
Er zijn momenteel over de hele wereld 1.052 COVID-19-diagnoses, ‑behandelingen en ‑vaccins in ontwikkeling of productie, volgens gegevens van de denktank Policy Cures Research. De meeste inspanningen zijn gericht op diagnostische testen (45%), gevolgd door behandelingsmethoden (34%) en vaccins (21%).
Nieuwsbericht Science|Business
COVID-19 R&D Tracker – Policy Cures Research
De digitale omgeving is een integraal onderdeel geworden van het dagelijks leven en de interacties van kinderen. De voordelen kunnen enorm zijn, maar er zijn ook reële risico’s. Een rapport van de OESO presenteert een typologie van deze risico’s, die veel striktere beheersing vergen dan tot nu toe voorzien in de wereld.
Rapport OESO
In een artikel op de website van de AI Policy Observatory van de OESO beschrijft Tim Clement-Jones, lid van het Britse Hogerhuis, hoe de regulering van kunstmatige intelligentie (AI) zich het afgelopen jaar heeft ontwikkeld in de wereld. Het artikel bevat veel links naar relevante beleidsstukken. De vele plannen, mondiaal, om de ontwikkeling en het gebruik van AI verder te reguleren, stemmen hem hoopvol. Een artikel van MIT Technology Review noemt vijf voorwaarden om van AI een kracht ten goede te maken. Zo zou de invloed van ‘big tech’ op het AI-onderzoek moeten worden beperkt en zouden er alleen nog systemen moeten worden ontwikkeld en gebruikt die we begrijpen.
Artikel AI Policy Observatory – OESO
Artikel MIT Technology Review
Er wordt de laatste tijd niet alleen veel gesproken over regulering van AI, maar ook van ‘big tech’, of breder: platformbedrijven. Een artikel van Dipayan Ghosh en Nick Couldry van de Harvard Kennedy School zet de noodzaak hiervan uiteen. In een artikel voor het Canadese Centre for International Governance Innovation (CIGI) gaat Nick Couldry dieper in op één geval: Facebook. Hij beschrijft hoe dit bedrijf is uitgegroeid tot een natuurlijke monopolie (1). Economische gezien is dat al onwenselijk, maar Facebook is ook nog eens uitgegroeid tot de grootste verspreider van fake news in de wereld, met maatschappelijk zeer verstorende effecten (2). Bovendien is de manier waarop Facebook-algoritmen werken ondoorgrondelijk en daardoor een potentiële bedreiging van de samenleving (3). In algemene termen zijn dat de drie aangrijpingspunten om platformbedrijven te reguleren.
Artikel Harvard Kennedy School
Artikel CIGI
De School of Professional Studies van Columbia University (Columbia SPS) organiseerde afgelopen week een paneldebat, met verschillende vooraanstaande wetenschappers, over de politisering van de wetenschap. De discussie spitste zich toe op klimaatverandering, de inherente samenhang met de huidige pandemie en hoe verantwoord klimaatbeleid en het beëindigen van de coronapandemie wetenschappelijke evidentie vereisen om verder te komen. Waarbij wel moet worden aangetekend dat wetenschappelijke evidentie niet per definitie zekerheden opleveren, zoals ook een artikel van Bloomberg betoogt.
Videoverslag Columbia SPS (YouTube)
Artikel Bloomberg