AWTI ‘brieft’ Tweede Kamer over doorgroei kennisintensieve start-ups

Op donderdag 10 december gaf de AWTI een toelichting op zijn recente AWTI-advies Beter van start in een technische briefing ten behoeve van de Tweede Kamer. AWTI-voorzitter Uri Rosenthal en raadslid Jos Benschop presenteerden het advies voor de Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat en beantwoorden daarna de vragen van de deelnemende Kamerleden.

AWTI-voorzitter Rosenthal wees op het bijzondere feit dat dit advies tot stand was gekomen op verzoek van de Tweede Kamer zelf. De adviesvraag van de Kamer kwam voort uit haar zorg dat kennisintensieve start-ups in Nederland onvoldoende doorgroeien tot echte scale-ups.

Rosenthal:

“Dat is inderdaad een probleem, zo blijkt uit ons onderzoek. Nederland doet het weliswaar steeds beter als kraamkamer van start-ups, maar qua doorgroei doen we het slechter dan landen als het VK of Israël.”

AWTI-raadslid Benschop wees de Kamerleden op de belangrijkste oorzaken voor de trage doorgroei:

“Kennisintensieve start-ups doen er vaak lang over om hun bedrijfsmodel te ontwikkelen en hun ambitie is beperkt. Ook blijken sommige afspraken die bij de start gemaakt worden later een belemmering voor doorgroei. Bovendien schiet de financiering voor doorgroei tekort.”

Daarna lichtte Benschop de aanbevelingen toe die de AWTI doet in zijn advies:

“Belangrijk is om al bij de start meer naar doorgroei te kijken. Kennisintensieve start-ups moeten ‘beter van start’ gaan door een grotere rol van ondernemerschap, meer ambitie en afspraken die groei bevorderen. Daarnaast moeten de randvoorwaarden voor doorgroei verbeteren, onder meer door meer beschikbare financiering voor doorgroei van kennisintensieve bedrijven.”

De aanwezige Kamerleden hadden verschillende vragen naar aanleiding van het advies. De heren Wiersma (VVD) en Amhaouch (CDA) gingen in op de versnippering bij de financiering van doorgroei. Hun indruk is dat er regionaal vaak wel geld te vinden is voor de eerste fasen, maar financiering voor de vervolgstappen is er niet of moeilijk te vinden. Banken, pensioenfondsen en InvestNL stappen hier onvoldoende in.

Kamerlid Bruins (CU) vroeg zich af of de Nederlandse arbeidsmarkt en regelgeving de doorgroei van start-ups ook niet in de weg zitten. AWTI-raadsmedewerker Hamilcar Knops gaf aan dat de wat starre arbeidsmarkt in Nederland er inderdaad voor zorgt dat de ‘goede’ mensen die de start-up nodig heeft, niet zo snel een zekere baan opgeven voor een ongewisser avontuur bij een start-up.

De heer Amhaouch (CDA) stelde ook de rol van de Topsectoren aan de orde. Dragen die in de praktijk bij aan de opkomst van kennisintensieve start-ups, of niet?

“De Topsectoren hebben de opdracht om ook de ‘nieuwkomers’ te betrekken,” gaf AWTI-lid Benschop aan. “Maar de vraag is of ze daar altijd voldoende in slagen. In de ogen van de AWTI moet de overheid de Topsectoren steeds weer op die opdracht wijzen en ze uitdagen om daar ook echt werk van te maken. Daarmee kunnen ze ook de doorgroei van start-ups helpen.”

Ten slotte kwamen de Kamerleden Bruins (CU) en Wiersma (VVD) nog terug op de regeling van de intellectuele eigendom van studenten en onderzoekers in relatie tot start-ups, waarvoor ze eerder in de Kamer ook al aandacht hadden gevraagd. De AWTI had aangegeven dat de belangen van de start-ups nog onvoldoende meegenomen zijn in de ‘modelovereenkomsten’ hierover. Bruins en Wiersma vroegen zich af welke partij de start-ups zou kunnen vertegenwoordigen. En hoe waarborg je dat de uitkomst van een onderhandeling ook echt een gebalanceerd model is? Is daarvoor het oordeel van een derde partij nodig (en wie zou dat kunnen zijn). Zou de AWTI hier misschien advies over kunnen geven?

En met deze laatste vraag aan de AWTI was de cirkel van de technische briefing eigenlijk weer rond. De Kamerleden zullen de informatie van deze briefing gebruiken bij het notaoverleg over innovatie en ruimtevaart, dat binnenkort zal plaatsvinden en waar het AWTI-advies Beter van start staat geagendeerd.

Presentatie AWTI

Presentatie AWTI-Advies Beter van start tbv Technische briefing aan de Vaste Kamercommissie EZK

Beeld: Bas Kijzers