Scriptie: Evaluatie van de topsector Energie vanuit een evolutionair perspectief

Lieke van Son (masterstudent Innovation Sciences, TU/e) deed van maart t/m augustus 2015 stageonderzoek bij de AWTI. De centrale vraag van haar onderzoek was in hoeverre de topsector Energie leidt tot innovaties die bijdragen aan de energietransitie.

Conclusies

In deze scriptie is gekeken door de lens van de concepten van het evolutionaire perspectief, te weten: diversiteit van actoren, diversiteit van technologieën, selectie en retentie. Selectie blijkt relatief veel aandacht te krijgen van het topsector management, ten koste van diversiteit en retentie. Het voordeel van selectie is dat het op korte termijn leidt tot economische efficiënte. Meer diversiteit leidt echter op lange termijn tot een robuuster systeem, minder kans op lock-ins in suboptimale technologieën en een grotere kans op recombinatie en radicale innovaties. Zowel diversiteit als selectie is belangrijk en daarom moet een goede balans tussen beiden worden gevonden. Juist vanwege de grote onzekerheden bij het bepalen van deze balans is het gebrek aan aandacht voor retentie een gemiste kans. Evolutionaire ontwikkeling in een gewenste richting gaat namelijk over het repliceren van geschikte innovaties en innovatieprocessen; voldoende aandacht voor het uitwisselen van kennis en ervaring is daarbij essentieel.

Aanbevelingen

De eerste aanbeveling is om meer op diversiteit te focusseren. Dit kan worden bereikt door zowel meer diversiteit in actoren als meer diversiteit in technologieën als beleidsdoel te stellen.

De tweede aanbeveling is om meer aandacht te geven aan retentie. Regelmatig reflecteren over de grenzen van individuele TKI’s heen is nodig, zowel om de balans tussen selectie en diversiteit te verbeteren als om succesvolle innovatiepraktijken te reproduceren.

Een laatste aanbeveling van dit onderzoek is om in het beleid meer nadruk te leggen op het organiseren van het innovatieproces, in plaats van het gebruik van indicatoren om beleid te verantwoorden. Een regelmatige reflectie met verschillende actoren is belangrijk om de politieke dimensie van innovatie te erkennen en om weloverwogen besluitvorming mogelijk te maken.

De AWTI is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de scriptie.