Advies: Kennisoffensief voor defensie – Onderzoek en innovatie voor een veilig Nederland
Om onze nationale veiligheid te vergroten moeten onderwijs- en kennisinstellingen en het ministerie van Defensie meer en nauwer gaan samenwerken. Dit constateert de Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI) in zijn nieuwe adviesrapport: ‘Kennisoffensief voor defensie – Onderzoek en innovatie voor een veilig Nederland’. De AWTI adviseert om kennis zo breed mogelijk te mobiliseren rond defensieonderzoek en -innovatie. Het advies bevat aanbevelingen voor overheid en kennisinstellingen.
Vrede is niet vanzelfsprekend. Aan de Europese oostgrens woedt een conventionele oorlog en daarmee is er sprake van concrete dreiging op het Europese continent. Ook andere veranderingen zetten de Nederlandse veiligheid onder druk: technologische ontwikkelingen en de toename van hybride dreigingen vervagen de grens tussen oorlog en vrede. In deze grijze zone worden bijvoorbeeld cyberaanvallen en desinformatiecampagnes ingezet. Bovendien gaan technologische ontwikkelingen razendsnel, ook op het gebied van defensie. Het is noodzakelijk om defensieonderzoek en -innovatie op bovenstaande nieuwe realiteit aan te laten sluiten als Nederland zich wil inzetten voor vrede. De Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI) heeft zich daarom de afgelopen tijd gebogen over de vraag: ‘Hoe moet Nederland defensieonderzoek en -innovatie inrichten?’
Anka Mulder, vicevoorzitter
We zien dat de dimensies waarop conflicten wordt uitgevochten veranderen, waardoor vanuit defensieperspectief zo breed mogelijk kennis opgehaald moet worden. Defensieonderzoek en -innovatie moet meer samenwerkingspartners omvatten.

Nationale richtlijn defensiegerelateerd onderzoek
Onderwijs- en kennisinstellingen zijn in staat hoogwaardige kennis te bieden. Deze instellingen zullen zich moeten verhouden tot de veranderende wereld en de maatschappelijke urgentie van defensie en veiligheid. Met toenemende dreigingen en de urgentie onze samenleving te beschermen, verandert ook de verwachting die de maatschappij van hbo/wo-instellingen heeft. De AWTI adviseert een dialoog tussen de hbo- wo-instellingen en Defensie om een duurzame samenwerking op het gebied van onderzoek vorm te geven. Dit kan door eerst het gesprek binnen een kennisinstelling te organiseren over eventuele deelname aan defensiegerelateerd onderzoek. Daarna kunnen kennisinstellingen samen met Defensie de randvoorwaarden verkennen die nodig zijn. Dit soort wederzijdse afspraken kunnen vastgelegd worden in een nationale richtlijn.
Meer hulp voor bedrijven om voor defensie-doelen te innoveren
De defensiemarkt heeft specifieke kenmerken die het voor bedrijven lastiger maken deze markt te betreden. De AWTI adviseert publiek-private samenwerkingen te stimuleren en de toetreding hiervan voor kleinere innovatieve partijen te vergemakkelijken. De AWTI doet ook een oproep aan het ministerie van Economische zaken om te zorgen dat toegang tot testfaciliteiten verbeterd wordt.
Betere scouting van interessante ontwikkelingen
Verder constateert de AWTI dat Defensie de scouting van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek en van civiele ontwikkelingen met defensiepotentieel beter kan organiseren en versterken. Allereerst om fundamentele kennis op waarde te kunnen schatten en daarnaast om intern op te kunnen schalen na een succesvolle toepassing.