Is de nieuwe ammoniaksatelliet die TNO ontwikkelt de oplossing voor het stikstofprobleem? Volgens Nature delen de meeste biomedische en gezondheidsonderzoekers hun onderzoekdata niet. En technologische innovatie in de wereldwijde agrarische sector is nodig om de groeiende wereldbevolking van voedsel te kunnen blijven voorzien, maar allerlei misverstanden blokkeren innovaties. De meningen zijn verdeeld over het elektrificeren van vervoer, de EC wil het luchtvaartsysteem klaarstomen voor waterstof- en elektrische vliegtuigen. Dit en meer in de e-mail alert van deze week.
Op verzoek van de Kamercommissie OCW heeft het Presidium van de Tweede Kamer de Kamerleden voorgesteld in te stemmen met een adviesvraag aan de AWTI over de vraag hoe de kwaliteit van wetenschap op objectieve wijze vastgesteld kan worden. De adviesvraag volgt op de motie VVD/CDA over het programma Erkennen en Waarderen.
Brief presidium
De Kenniscoalitie reageert positief op de beleidsbrief Hoger Onderwijs en Wetenschap van minister Dijkgraaf. “De omvang van de investeringen geeft ons vertrouwen dat het kabinet wil werken aan structurele versterking van onderzoek en innovatie in Nederland, wat van groot belang is voor de toekomst van ons land. Wel is het belangrijk om de volledige keten van onderzoek en innovatie, dus inclusief het toegepaste onderzoek en onderzoek ten behoeve van het bedrijfsleven, niet uit het oog te verliezen”, aldus voorzitter van de Kenniscoalitie en NWO Marcel Levi. Dat laatste punt wordt onderschreven door TNO. Chief Scientific Officer Peter Werkhoven vreest dat de balans tussen fundamenteel en toegepast onderzoek door de aangekondigde investeringen nog schever wordt getrokken. “De mondiale fundamentele wetenschap zal zeker gebaat zijn bij dit beleid, maar het Nederlandse bedrijfsleven, de Nederlandse economie en de werkgelegenheid echter niet of veel minder. Ook wordt een hardnekkig probleem in de Nederlandse innovatieketen - de flessenhals in het innovatielandschap - bestendigd en versterkt”, aldus Werkhoven. In de brief gaat Dijkgraaf onder andere in op de toekomstvisie en aanvullende investeringen voor de wetenschap; de belangrijkste punten zijn terug te lezen in de nieuwsbrief van 20/06. Deze week is het debat in de Tweede Kamer.
Artikel TNO
Nieuwsbericht NWO
Het initiatief Stick to Science heeft voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een brief opgeroepen om werk te maken van het behoud van het VK en Zwitserland in Horizon Europe. Volgens de ondertekenaars mag de wetenschappelijke samenwerking niet het slachtoffer worden van politieke onmin. "De Europese onderzoekssector is eensgezind in de overtuiging dat onderzoekers in het VK en Zwitserland de wetenschap in Europa nog veel te bieden hebben. We moeten ervoor zorgen dat ze kunnen blijven bijdragen", zo valt te lezen. Bij Stick to Science zijn zo'n 5.600 onderzoekers en onderzoeksinstellingen aangesloten.
Nieuwsbericht Science Europe
Brief Stick to Science (pdf)
Nieuwsbericht ScienceBusiness
Het gebrek aan diversiteit in de wetenschap belemmert innovatie op belangrijke mondiale thema's. Dat zeggen twee wetenschappers in een opiniestuk op University World News. Volgens hen is de diversiteit bij de leiding van wetenschapstijdschriften beperkt, waardoor er sprake zou zijn van vooringenomenheid in de manier waarop kennis over belangrijke thema's als volksgezondheid en milieu wordt gevormd. "De gezondheid van onze planeet vraagt om interdisciplinaire, mondiale en rechtvaardige oplossingen. Maar hoe kan de academische wereld zich dergelijk onderzoek en dergelijke oplossingen voorstellen als slechts een selecte groep mensen bepalen wat er wordt gepubliceerd?", vragen zij zich af.
Artikel University World News
Open RAN is de vernieuwende infrastructuur voor 5G die mobiele aanbieders minder afhankelijk maakt van een enkele netwerkaanbieder. Minister Adriaansens (EZK) heeft de voor- en nadelen van Open RAN in kaart laten brengen door onder andere TNO naar aanleiding van een motie van GL/D66. “Ik constateer dat Open RAN nieuwe kansen in de markt creëert en op termijn bij zou kunnen dragen aan de weerbaarheid van de telecomnetwerken. Maar er zijn ook belangrijke uitdagingen op het gebied van complexiteit en veiligheid. Zo is momenteel de technologie nog onvoldoende (veilig) ontwikkeld. De voordelen die Open RAN kan bieden, kunnen ergens anders in de toeleverketen leiden tot nieuwe problematiek”, aldus Adriaansens.
Kamerbrief minister Adriaansens
Rapport TNO
“De uitdagingen van de 21e eeuw zijn te groot om zonder wetenschappelijke kennis te lijf te gaan. Denk maar aan klimaatverandering, de energietransitie, sociale ongelijkheid of corona”, aldus bijzonder hoogleraar Maatschappelijke waarde van wetenschap Laurens Hessels bij zijn oratie op 24 juni. Hessels pleit voor meer transdisciplinaire samenwerkingen, en ziet hierin de sleutel voor grote maatschappelijke uitdagingen.
Nieuwsbericht Universiteit Leiden
TNO werkt aan de ontwikkeling van een satellietinstrument die een bijdrage zou kunnen leveren aan de stikstofproblematiek. De satelliet zou de uitstoot en verspreiding van ammoniak nauwkeurig kunnen meten. Er is nog geen financiering voor de volledige ontwikkeling en lancering van de ammoniaksatelliet. TNO noemt dat de metingen tot gerichtere maatregelen kunnen leiden die de satelliet kosteneffectief kunnen maken.
Nieuwsbericht TNO
Minister Adriaansens (EZK) stond tijdens het Kamerdebat over datacenters nadrukkelijk stil bij de meerwaarde van (hyperscale)datacenters en gaf daarmee tegenwicht aan de groeiende weerstand. "Zoals wij werken: video’s streamen neemt toe, big data analytics neemt toe, cloud computing neemt toe, 5G, internet of things en allemaal zaken die wij in ons dagelijks leven gebruiken of waar het merendeel van de bevolking behoefte aan hebben en dat doet allemaal een beslag op de datacapaciteit en het databeheer. Dus we kunnen niet zeggen we doen daar niet aan mee want in de dagelijkse praktijk zijn we er gewoon continu mee bezig", aldus Adriaansens. Eind dit jaar komt het kabinet met een brief over de digitale economie.
Videoregistratie commissiedebat
Het versnellen van de digitale transformatie is een prioriteit van het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan waarmee aanspraak wordt gemaakt op middelen vanuit de Europese Herstel- en Veerkrachtfaciliteit (HVF). Het HVP richt zich op zes thema’s die voor het kabinet van zwaarwegend belang zijn op het terrein van klimaatverandering, digitalisering, woningmarkt en gebouwde omgeving, arbeidsmarkt en onderwijs, zorg en tegengaan belastingontwijking. Het tweede en finale concept-HVP is het gezamenlijk resultaat van alle vakdepartementen. Hierin zijn, naar aanleiding van een brede (ook publieke) consultatieronde, vier elementen verwijderd en dertien maatregelen toegevoegd.
Kamerbrief minister Kaag
Herzien Herstel- en Veerkrachtplan
Afgelopen week zijn diverse moties aangenomen naar aanleiding van het tweeminutendebat Innovatie. Zo wil de Kamer dat het kabinet uiterlijk in het derde kwartaal van dit jaar komt met een valorisatiestrategie die samen met relevante partners wordt opgesteld. Daarnaast werd een motie aangenomen van de Groep-Van Haga die oproept te onderzoeken of het aantal innovatieregelingen kan worden teruggebracht om de overzichtelijkheid voor het mkb te verbeteren. Ook wil de Kamer dat het kabinet onderzoekt hoe Nederland een voortrekker kan worden bij de IPCEI-Solar.
Verslag Tweeminutendebat
Het CPB heeft een studie gepubliceerd over de voor- en nadelen van de economische verwevenheid van Nederland en de Europese Unie met China. Nederland blijkt één van de EU-landen die het sterkst met Chinese productieketens is verweven. Naast de economische verwevenheid heeft het CPB de geopolitieke risico’s van de samenwerking in kaart gebracht.
Publicatie CPB
Verschillende onderzoeksorganisaties pleiten voor meer ondersteuning van jonge onderzoekers, blijkt uit een manifest dat is gepresenteerd tijdens de vierde Gago Conferentie over Europees wetenschapsbeleid. In het manifest wordt opgeroepen tot grootschalige publieke en private investeringen en wordt er een vierstappenplan voorgesteld om onderzoekscarrières aantrekkelijker en gezonder te maken.
Artikel Neth-ER
Artikel Gago Conferentie
Manipulatieve technologieën kunnen onze vrijheid en autonomie ondermijnen, schrijft het Rathenau Instituut in een blog over de Europese concept-AI-verordening. In de blog vertellen experts die hebben meegewerkt aan het voorstel, over de noodzaak voor de verordening en verdere gevaren van manipulatieve AI. "Technologie maakt het nu mogelijk om mensen na te bootsen in de vorm van spraak of geschreven tekst. Kunstmatige stemmen kunnen levensecht klinken, alsof je tegen een ander mens praat. Maar dat is geen onschuldige zaak. Dit is een ethisch, filosofisch, theologisch en wettelijk probleem”, aldus adviseur van de Europese Commissie Paul Nemitz. De blog is het vierde artikel in de blogserie ‘AI en manipulatie’ van het Rathenau Instituut.
Artikel Rathenau
De Dutch Societal Innovation Hub (DSIH) heeft een Europese meerjarige subsidie van 4,2 miljoen euro verworven om de innovatie-infrastructuur van gemeenten en provincies te versterken. De DSIH is bedoeld om, met behulp van innovatie, digitalisering en nieuwe technologie, regio’s en gemeentes te ondersteunen bij grote maatschappelijke transformaties. “De gezamenlijke investering vanuit Europa, het rijk en de lokale overheid zorgt ervoor dat we gezamenlijk gaan innoveren en zorgt gelijktijdig voor een fundament om innovaties op te schalen naar al onze leden”, aldus Nathan Ducastel, directeur VNG Realisatie. Naar verwachting start het programma op 1 oktober.
Nieuwsbericht Digitale Overheid
De zorg en het sociaal domein hebben een nieuwe innovatieaanpak nodig, schrijft de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) in het advies ‘De kunst van het innoveren. Tijd voor een maatschappelijk perspectief op zorginnovatie’. De RVS noemt dat er voldoende innovatiekracht in de sector aanwezig is, maar dat er te veel ongerichte innovaties met onduidelijke opbrengst zijn. “Die aanpak houdt in: werken vanuit breedgedragen missies, meer samenhang in innovatieprogramma’s en -regelingen, nieuwe verdienmodellen mogelijk maken en een strategie voor het omgaan met verlies en weerstand”, aldus de RVS. Een vergelijkbare conclusie valt te lezen in een onderzoek van de UT, uitgevoerd in opdracht van VWS, waar wordt gepleit voor een andere aanpak om digitalisering in de zorg te bevorderen. Het rapport is kritisch en concludeert dat Nederland achterloopt ten opzichte van andere gidslanden. “Digitalisering is meer dan de inzet van technologie, het gaat vooral om een andere manier van werken en daar is visie, lef en regie voor nodig”, aldus UT-hoogleraar prof. dr. Lisette van Gemert-Pijnen. In het rapport wordt een groot aantal aanbevelingen gedaan, waaronder de oproep voor de overheid om een proactieve en organiserende rol op zich te nemen.
Publicatie RVS
Nieuwsbericht UT
De Europese Commissie heeft afgelopen week de Alliantie voor Emissievrije Luchtvaart gelanceerd. Tegelijkertijd werd de sector opgeroepen om de krachten te bundelen om emissievrije vliegtuigen werkelijkheid te maken. Met de alliantie moet het luchtvaartsysteem klaargemaakt worden het vliegen met waterstof- en elektrische luchtvaartuigen. "Zij zullen gezamenlijk alle belemmeringen voor de commerciële ingebruikneming van deze vliegtuigen in kaart brengen, aanbevelingen en een routekaart opstellen om deze aan te pakken, investeringsprojecten bevorderen en synergieën en impulsen tussen de leden creëren", zo valt te lezen in het persbericht.
Persbericht Europese Commissie
Het Europees Parlement heeft na verschillende stemmingen een politiek akkoord gesloten over een drietal belangrijke wetten die onderdeel zijn van het ‘Fit for 55 in 2030’ pakket. Er is een akkoord over de hervorming van emissiehandelssystemen, een Sociaal Klimaatfonds en een bredere reikwijdte en snellere implementatie van een nieuw instrument om koolstoflekkage te voorkomen. Diverse Europarlementariërs reageren kritisch op het akkoord en noemen de voorgestelde maatregelen niet ambitieus genoeg om de klimaatdoelen te behalen, blijkt uit een artikel in Politico. De volgende stap voor de wetgeving zijn onderhandelingen tussen het EP en EU-regeringen. Minister Jetten (Klimaat en Energie) verwacht dat het voorgestelde pakket in de Milieu- en Energieraad voldoende zal zijn voor het behalen van ten minste 55% reductie in 2030, blijkt uit de Kamerbrief over het Europese Fit-for-55-pakket.
Nieuwsbericht Europees Parlement
Artikel Politico
Kamerbrief minister Jetten
Universiteitenkoepel LERU is nog niet tevreden over het EIC (European Innovation Council) accelerator programma, zo laat het weten in een statement. Volgens hen is onduidelijk omschreven hoe het zit met eigenaarschap. Hierdoor wordt valorisatie moeilijker gemaakt volgens LERU. Kurt Deketelaere, secretaris-generaal van LERU: "We roepen de Commissie daarom op om onmiddellijk actie te ondernemen om eventuele negatieve gevolgen te beperken.” Ondertussen liet de EIC afgelopen week weten dat het Accelerator-programma is hervat na problemen met het fonds. Om de eerder bekritiseerde vertragingen in de toekomst te voorkomen zijn de doelen en kpi's herzien.
Nieuwsbericht LERU
Nieuwsbericht EIC
De Europese Unie moet zich meer richten op een raamwerk voor innovatie met een technologieneutrale benadering, in plaats van het elektrificeren van wegvervoer om het koolstofarm te maken, aldus EVP Europarlementariër Barbara Thaler in een interview met EURACTIV. Thaler vreest dat de focus op elektrische mobiliteit Europa afhankelijker maakt van China en pleit er daarom voor dat de Europese Unie zich meer richt op het creëren van een Europese industrie voor hernieuwbare brandstoffen. "Als we Europa concurrerend willen houden hebben we een regulerende omgeving nodig die concurrentie voor de beste oplossingen aanmoedigt. Dit zorgt voor technologische vooruitgang. Een one-size-fits-all regelgeving daarentegen doet precies het tegenovergestelde", aldus Thaler.
Artikel EURACTIV
De Europese Unie kan de hoeveelheid duurzaam geproduceerde biomassa verdrievoudigen en tegelijkertijd vervuilde grond herstellen, aldus André Faaij in een interview met EURACTIV. Faaij is Director of Science Energietransitie bij TNO, professor aan de RUG en UU en betrokken bij het IPCC. Duurzaam geproduceerde biomassa zou onder andere ingezet kunnen worden om land te herstellen dat is aangetast door industriële vervuiling, erosie of slechte landbouw.
Artikel EURACTIV
De Europese Commissie heeft de tweede editie van Women TechEU gelanceerd. De EC noemt de eerste proef een succes en verhoogt het budget voor de nieuwe oproep met 10 miljoen euro. Maximaal 130 deeptech-startups onder leiding van een vrouw komen in de tweede oproep in aanmerking voor ondersteuning en financiering. "Dit is een enorme stap in de goede richting om de diepe genderkloof op het gebied van technologie te overbruggen en vrouwen aan te moedigen hun ware potentieel te benutten. Door vrouwen geleide deeptech-bedrijven moeten het innovatie-DNA van de EU opbouwen en dit jaar zullen we nog meer van hen ondersteunen", aldus Eurocommissaris Mariya Gabriel.
Nieuwsbericht Europese Commissie
Experts twijfelen of j de suggestie van Eurocommissaris Breton dat de EU klaar is voor de komst van metaverse wel klopt, zo blijkt uit een artikel op EURACTIV. Breton liet onlangs weten dat hij de metaverse niet echt nieuw vindt en dat de vereiste wet- en regelgeving al klaarstaat. Volgens experts is echter helemaal niet duidelijk hoe de metaverse zich zal ontwikkelen. Het concept staat nog in de kinderschoenen en daarmee is niet vast te stellen welke risico's zullen optreden. "Sociale en economische problemen zullen gaan ontstaan", zegt Haksoo Ko, professor aan de Seoul University. In het artikel wordt een hele waslijst genoemd van mogelijke risico's, zoals pesten, identiteitsfraude en spionage.
Artikel EURACTIV
De Europese vereniging van universiteiten voor wetenschap en technologie (CESAER) heeft een uitwerking gepubliceerd van hun gemeenschappelijk bijdrage aan het realiseren van de Europese onderzoeksruimte (ERA). Voorzitter Rik van de Walle: "Het bereiken van een Europese Onderzoeksruimte waarin wetenschappelijke kennis en technologie en hun dragers vrij circuleren, zoals het verdrag ons verplicht, is een essentiële factor voor onze gemeenschap om onze maatschappelijke verantwoordelijkheden op ons te nemen."
Nieuwsbericht CESAER
Volgens Europarlementariër en Horizon co-rapporteur Christian Ehler moet het bedrijfsleven minder risicomijdend worden om valorisatie mogelijk te maken. "Vanuit mijn oogpunt is Europa wereldleider op het gebied van techniek en wetenschap. Die combinatie maakt Europa de perfecte plek voor diepgaande technologische innovatie, maar onze risicomijdende aard maakt het moeilijk om dit van de grond te krijgen”, aldus Ehler.
Artikel ScienceBusiness
Via EURACTIV is een plan uitgelekt voor hoe Tsjechië tijdens het EU-voorzitterschap een akkoord wil bereiken over de AI Act. Uit het document blijkt dat er binnen de EU nog grote zorgen leven over de reikwijdte van de plannen. Volgens veel lidstaten is de definitie zo breed dat ook simpele systemen onder de strenge AI-regels gaan vallen.
Artikel EURACTIV
De Information Technology & Innovation Foundation (ITIF) heeft de North American Subnational Innovation Competitiveness Index gepubliceerd. In de index worden economische verschillen tussen staten en provincies, grensoverschrijdende innovaties en het algehele concurrentievermogen in kaart gebracht.
Publicatie ITIF
De meeste biomedische en gezondheidsonderzoekers verklaren bereid te zijn om de data die ten grondslag liggen aan hun onderzoekspublicaties te delen, maar doen dit uiteindelijk niet, blijkt uit een publicatie in Nature. De onderzoekers schrijven dat van 1792 manuscripten waarvan de auteurs aangaven bereid te zijn om hun data te delen, slechts 120 auteurs de data daadwerkelijk op een bruikbare wijze aanleverden.
Artikel Nature
Nature heeft de Nature Index Annual Tables 2022 gepubliceerd. De meest opvallende uitkomst is de significante stijging van publicaties van Chinese wetenschappers dankzij onder andere een stijging van 118% voor Jiangsu University in auteursaffiliaties in onderzoeksartikelen in hoogwaardige wetenschappelijke tijdschriften. Verschillende experts vermoeden dat de sterke stijging in de index het gevolg is van de gestage en enorm toegenomen wetenschappelijke investeringen van de Chinese regering.
Artikel Nature
Naast gigantische investeringen en belastingvoordelen moet de VS zich richten op het immigratiebeleid om de halfgeleiderindustrie te stimuleren, schrijft denktank Brookings. Hoewel Brookings de CHIPS for America Act (52 miljard dollar) toejuicht, vreest de denktank dat er nog steeds duizenden gespecialiseerde werknemers nodig zullen zijn om de industrie op te schalen. De denktank bepleit daarom dat de VS zich richt op hoogopgeleide immigranten uit de sector, die vervolgens een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het sneller omscholen van binnenlands personeel.
Opiniestuk Brookings
Om de groeiende wereldpopulatie van eten te kunnen blijven voorzien is technologische innovatie in de agrarische sector en de voedselketen van vitaal belang. Dat schrijft David Green van The U.S. Sustainability Alliance in een artikel op OpenAccessGovernment.org. Volgens Green dreigen innovaties echter tegengehouden te worden door misverstanden over de mogelijke risico's voor veiligheid of monopolievorming. "Zulke misverstanden roepen de vraag op of de risico's en kosten van het niet overnemen van innovatief onderzoek opwegen tegen de risico's en de kosten van het omarmen ervan. Het omgaan met een dergelijke paradox vereist een verandering in het denken dat innovatie gelijkstaat aan risico", schrijft Green.
Artikel OpenAccessGovernment.org
In een position paper doet de Deutsches Komitee für Nachhaltigkeitsforschung in Future Earth (DKN) aanbevelingen voor onderzoek op het terrein van duurzaamheid. Snelle actie om klimaatopwarming en verlies aan biodiversiteit tegen te gaan vereist volgens DKN in de eerste plaats duidelijkheid over op welke terreinen onderzoek nodig is. Het rapport geeft daar een aanzet toe. In het artikel worden de uitgangspunt uiteengezet.
Artikel OpenAccessGovernment.org
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft een plan gepubliceerd om te komen tot een verantwoorde manier van het gebruik van AI bij militaire toepassingen. "Het gebruik van nieuwe technologie op wettige, ethische, verantwoordelijke en verantwoordelijke manieren is de kern van ons ethos", schrijft onderminister Kathleen Hicks. Onder wetenschappers zijn eerder twijfels geuit over het gepresenteerde ethische kader, omdat AI discriminerend zou kunnen werken. In het nieuwe plan moeten deze 'onbedoelde gevolgen' zijn verholpen.
Artikel Gizmodo
De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) heeft een reeks policy papers gepubliceerd over de bijdrage van wetenschap, technologie en industrie aan welzijn en economische groei. In de papers komen diverse onderwerpen aan bod, waaronder industrie en globalisering, innovatie en ondernemerschap, wetenschappelijke R&D en opkomende technologieën.
Publicatie OESO
De Information Technology & Innovation Foundation (ITIF) pleit in een rapport voor meer ondersteunend beleid rondom innovatie bij elektrisch vervoer. De onderzoekers noemen het essentieel voor de decarbonisatie dat ook mensen met een laag inkomen snel de mogelijkheid krijgen om over te stappen op elektrisch vervoer. Om dit te bereiken worden onder andere belastingvoordelen voor consumenten en beleid dat innovatie en verdienmodellen in de sector ondersteunt als mogelijke maatregelen genoemd.
Publicatie ITIF
De National Research Council of Canada (NRC) verwacht dat de economische impact van kwantumtechnologie in Canada in 2025 533 miljoen (Canadese) dollar en 139 miljard dollar in 2045 zal bedragen. ScienceBusiness onderzoekt in een artikel de ambities en behaalde resultaten van de nationale kwantumstrategie van het land, dat sinds 2009 begon met grootschalige investeringen in kwantumtechnologie.
Artikel ScienceBusiness