Kabinet presenteert Nederlandse Cybersecuritystrategie 2022-2028
Het kabinet wil de verantwoordelijkheid voor cyberveiligheid verplaatsen van individuen naar overheden en sectoren. Ook moet er één centrale cyberautoriteit worden opgezet: het nationale Cyber Security Incident Response Team. Dit staat in de door het kabinet gepresenteerde Nederlandse Cybersecuritystrategie (NLCS) 2022-2028 en het bijbehorende actieplan 2022-2023. Verder wil het kabinet investeren in ICT-specialisten en inzicht krijgen in de herkomst van cyberdreigingen. "Nederland is een van de meest gedigitaliseerde landen ter wereld. We werken digitaal, winkelen digitaal en ontmoeten elkaar digitaal. Digitale systemen vormen het ‘zenuwstelsel’ van onze maatschappij. Daarom moeten we deze systemen beschermen en zorgen dat we voorbereid zijn als er toch iets mis gaat", aldus Minister Yeşilgöz.
Kamerbrief minister Yeşilgöz
Document: Nederlandse Cybersecuritystrategie 2022-2028
Persbericht Rijksoverheid
Document: Actieplan Nederlandse Cybersecuritystrategie 2022-2028
Universiteiten en umc’s presenteren streefbeeld proefdiervrije innovatie
De Universiteiten van Nederland (UNL) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) hebben een streefbeeld gepresenteerd om het aantal proefdieren voor academisch onderwijs terug te dringen en de aandacht voor proefdiervrije innovatie te vergroten. Het streefbeeld bevat onder andere aanbevelingen voor beleidsmaatregelen en de streefdoelen voor de komende tien jaar.
Nieuwsbericht UNL
Streefbeeld proefdiervrije innovatie in het academisch onderwijs
Remkes wijst op innovatie als oplossing voor stikstofprobleem
Bemiddelaar in het stikstofdossier Johan Remkes pleit voor het opzetten van een gericht innovatieprogramma, omdat innovatie volgens hem "een serieuze oplossing" op de langere termijn voor het stikstofprobleem kan zijn. Volgens hem gebeurt er al veel, maar zou het Rijk meer regie kunnen nemen. Bijvoorbeeld met betrekking tot het ontwikkelen, verspreiden en in gebruik nemen van nieuwe technieken. “Het moet daarbij gaan om bewezen vernieuwingen die juridisch houdbaar zijn en een bijdrage leveren aan oplossingen voor de integrale problematiek, zonder dat dit leidt tot ongewenste verindustrialisering van de sector”, schrijft hij. Ook gedegen meting en certificering zijn volgens hem belangrijke onderdelen van innovatie. Remkes stelt voor om in dit kader als eerste stap sector, innoverende bedrijven en overheid bij elkaar te brengen.
Rapport Remkes
Nationaal Onderwijslab AI geopend
Op 6 oktober is het Nationaal Onderwijslab AI (NOLAI) geopend met als doel om scholen, wetenschappers en het bedrijfsleven samen te laten werken aan digitale onderwijsinnovaties met AI. Verder wordt er onderzoek gedaan naar de pedagogische, maatschappelijke, ethische en sociale consequenties van intelligente digitale onderwijsinnovaties. NOLAI is gevestigd aan de Radboud Universiteit en heeft 80 miljoen euro aan publieke financiering uit het Nationaal Groeifonds ontvangen voor een periode van tien jaar.
Nieuwsbericht Radboud Universiteit
Beleid omtrent autonome wapens zorgt voor discussie binnen coalitie
De coalitie is verdeeld over het beleid omtrent autonome wapens, blijkt uit het commissiedebat afgelopen week. D66 waarschuwt dat een ‘stille revolutie’ plaatsvindt, waarbij de mens steeds minder zeggenschap krijgt over de precieze inzet van wapens en geweld. Tegelijkertijd zijn de VVD en het CDA van mening dat het naïef is om als Nederland internationaal voorop te willen lopen met het verbannen van killerrobots of semi-autonome wapens, terwijl landen als China en Rusland zich niet aan verdragen houden. Minister Hoekstra kan zich niet vinden in de kritiek van D66 op het beleid. Volgens hem zet het kabinet wel degelijk in op het uiteindelijk wereldwijd verbieden van dit soort wapens. Minister Ollongren stond in haar bijdrage, na vragen van het CDA, stil bij de mogelijkheden die de ontwikkeling van (semi)autonome systemen biedt. "Neem bijvoorbeeld zeemijnenbestrijding: een mijn is een behoorlijke autonoom ding, hij denkt alleen helemaal niet na, maar het doet wel iets zonder dat er een mens aan te pas komt. Dus als je dat kunt bestrijden met een semi-automatisch systeem heeft dat grote voordelen", aldus Ollongren.
Videoregistratie debat
Adriaansens nog niet tevreden over bewustzijn digitale veiligheid
Het gemiddelde bewustzijn van consumenten en bedrijven in Nederland over digitale veiligheid is omhoog gegaan. Een kwart van het kleine mkb onderneemt echter geen acties om digitaal veilig te zijn, concludeert het jaarlijkse onderzoek Alert Online 2022 in opdracht van het ministerie van EZK. Verder blijkt dat een grote meerderheid (69% van de consumenten en 56% van de bedrijven) geen melding of aangifte van cyberaanvallen- of criminaliteit doet.. Minister Adriaansens is positief over de stijging in bewustzijn van digitale veiligheid en de bereidheid tot beveiligingsmaatregelen, maar noemt dit niet voldoende. "Het gaat er om dat we óók alerter zijn. Dus ik roep consumenten en bedrijven op om vaker online risico’s te melden en zeker het kleine mkb om digitale veiligheid een dagelijks onderdeel te laten zijn van hun ondernemerschap", aldus Adriaansens.
Persbericht minister Adriaansens
Publicatie Alert Online 2022
Onderzoek: Nederland uitzondering in EU want geen verplicht vak informatica
Nederland is een van de weinige landen waar informatica geen verplicht vak is binnen het funderend onderwijs Dit is een van de uitkomsten van een onderzoek van Eurydice (kennisorgaan van de EU op het gebied van onderwijsstelsels) waar Neth-Er over schrijft. Ook zijn er in Nederland geen leerdoelen voor informatica vastgesteld. Terwijl het vak informatica volgens de onderzoekers juist nodig is om vroeg te werken aan digitale vaardigheden, zoals programmeren en algoritmes. Minister Wiersma heeft in zijn Masterplan basisvaardigheden recent wel digitale vaardigheden als prioriteit aangemerkt voor de curriculumherziening.
Artikel Neth-Er
Rapport Eurydice
Rathenau: Meer bèta-studenten en personeel
Door de toegenomen aandacht en middelen voor bèta- en techniekwetenschap zijn de aantallen studenten en personeel toegenomen. Dat concludeert het Rathenau Instituut in een factsheet. Wel is het relatieve aandeel vrouwen er nog steeds laag. Ook is het relatieve aandeel publicaties gedaald door de toename van het aantal Chinese publicaties.
Nieuwsbericht Rathenau Instituut
Factsheet Rathenau Instituut
Dijkgraaf start pilot 'slimmer collegejaar' om werkdruk te verlagen
Minister Dijkgraaf heeft verschillende pilots voor een ‘slimmer collegejaar’ aangekondigd om studenten, docenten en onderzoekers meer rust en ruimte te bieden. Het doel is om bestaande onderwijsactiviteiten slimmer in te richten en het aantal onderwijs- en/of tentamenweken terug te brengen. "Op dit moment is de balans tussen onderzoek en onderwijzende taken zoek. Met deze pilots wil ik samen met universiteiten en hogescholen proberen hen meer rust en ruimte te bieden. Ik wil zo werken aan een hoger onderwijsstelsel met meer vrije ruimte om te ademen", aldus Dijkgraaf. De minister roept met name universiteiten op om deel te nemen aan de pilots.
Persbericht minister Dijkgraaf
Nederland en Duitsland presenteren onderzoekssamenwerking energietransitie
Nederland en Duitsland hebben afgelopen week een onderzoekssamenwerking rondom de energietransitie aangekondigd. Dat meldt de NWO. Het programma richt zich op groene waterstof en groene elektronen, zo maakten minister Adriaansens en haar Duitse collega van Onderwijs en Onderzoek Stark-Watzinger vorige week bekend tijdens de Dutch-German Climate Consultations. Volgens de NWO hebben de landen elkaar veel te bieden. Zo bezit Duitsland de onderzoeksinfrastructuur met bijbehorende faciliteiten, Nederland heeft de kennisbasis en ervaring.
Nieuwsbericht NWO
Explorer Grant voor Cellcius
Cellcius, een spin-off van TNO en de TU Eindhoven, heeft een Explorer Grant ontvangen van Breakthrough Energy, een door Bill Gates opgerichte private investeringscoalitie. Breaktrough Energy heeft als doel om de energietransitie te versnellen, de Explorer Grant financiert één jaar aan onderzoek en ontwikkeling. Cellcius werkt aan warmtebatterijtechnologie voor energieopslag gebaseerd op zout en water. “Deze toekenning in een wereldwijde concurrentie is een fantastische bevestiging van het potentieel dat onze Nederlandse innovatie heeft om snel bij te dragen aan de mondiale CO2 reductie. De prijs geeft een grote versnelling aan de stappen naar een marktrijp product en het ontsluiten van duurzame warmte en koude voor iedereen”, aldus Olaf Adan, hoogleraar bij TU/e en principal scientist bij TNO.
Nieuwsbericht TNO
Eerste end-to-end pilot afvang CO2 op tanker van start
Afgelopen week is het project REMARCCABLE van start gegaan, zo laat TNO weten. In het tweejarige project wordt door diverse partijen gewerkt aan onderzoek naar het afvangen van CO2 aan boord van schepen. Volgens TNO is het 's werelds eerste end-to-end pilot voor het afvangen van CO2. De pilot wordt uitgevoerd aan boord van een Stena Bulk-medium range (MR) tanker.
Nieuwsbericht TNO
TNO versterkt toegepast AI onderzoek
TNO gaat de komende vier jaar het toegepaste onderzoek in AI versterken, blijkt uit een aankondiging van Frans van Ette, programmadirecteur voor toegepaste AI bij TNO, tijdens de Appl.ai Splash op 6 oktober. TNO gaat zich onder andere richten op de verbetering van AI-systemen tijdens hun levensduur. “Het bijzondere van dergelijke systemen is dat ze leren van de data waarmee ze worden gevoed. Systemen zijn adaptief te maken. Onderzocht wordt hoe je dat het beste kunt doen”, aldus Van Ette in een voorgesprek met Computable. Verder roept Van Ette de Nederlandse AI-gemeenschap op om opener te communiceren en leerervaringen vaker te delen.
Artikel Computable
Kabinet wil volgend jaar van start met algoritmetoezichthouder
Staatssecretaris Van Huffelen wil volgend jaar van start met de oprichting van de eerder aangekondigde algoritmetoezichthouder. Dat laat ze weten in een Kamerbrief over beleid rondom algoritmen. Momenteel worden er gesprekken gevoerd met de Autoriteit Persoonsgegevens en andere toezichthouders om te bezien wie welke taken krijgt. In een andere brief gaat Van Huffelen in op een Rathenau-advies over de bescherming van mensenrechten bij gebruik van algoritmen. "We hebben de plicht om grondrechten en publieke waarden – in het bijzonder veiligheid, democratie, transparantie, zelfbeschikking, non-discriminatie, participatie, privacy en inclusiviteit – te beschermen en de taak om de kansen van de digitale transitie te verzilveren door een innovatief en gelijk economisch speelveld te creëren: met eerlijke concurrentie, consumentenbescherming en brede maatschappelijke samenwerking", aldus Van Huffelen. Verder kondigt zij een implementatiekader aan dat overheidsorganisaties helpt bij het inzetten van algoritmes De nadere uitwerking van de ambities wordt verwacht in de werkagenda Digitalisering in oktober of november.
Kamerbrief staatssecretaris Van Huffelen: Publieke controle op algoritmen
Kamerbrief staatssecretaris Van Huffelen: Reactie op Rathenau-advies
Onderzoekskwaliteit hogescholen toegenomen
De kwaliteit van praktijkgericht onderzoek is toegenomen, maar kan verder verbeterd worden, stellen Mariska van der Giessen (NHL Stenden) en Inez Meurs (Regieorgaan SIA) in een interview met ScienceGuide. Van der Giessen pleit ervoor iedereen rond het onderwijs op een hogeschool in een onderzoekende houding te krijgen om een volgende kwaliteitsslag te maken. “Bij het onderwijs op een hogeschool hoort kritisch denken, en kritisch denken is de eerste stap naar een onderzoekende houding. Om een student dat te laten leren, moet een docent dat voordoen”, aldus Van der Giessen.
Artikel ScienceGuide
Kabinet reageert op WRR-rapport AI
Minister Adriaansens onderschrijft dat AI geen "gewone technologie is maar een systeemtechnologie met fundamentele en brede impact op de economie en maatschappij", blijkt uit de kabinetsreactie op het in 2021 verschenen rapport 'Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie' van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). "Zoals de WRR aangeeft heeft AI ook invloed op onze burgerrechten, de rechtstaat en publieke waarden, waaronder veiligheid en gezondheid, autonomie en vrijheid, rechtvaardigheid en inclusie. Het is belangrijk om hierbij op te merken dat het niet alleen om negatieve invloed gaat. Het AI-beleid draait om het vergroten van vertrouwen in AI-systemen en het optimaliseren van kansen. AI als technologie ondersteunt ook onze welvaart, de borging van publieke waarden en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken", aldus Adriaansens. In de kabinetsreactie gaat Adriaansens verder in op de aanbevelingen van de WRR, waaronder de ontwikkeling van AI-wijsheid bij het brede publiek en het actief sturen via wetgeving op ontwikkelingen rondom surveillance en dataverzameling en geeft aan welke maatregelen het kabinet neemt om hieraan invulling te geven.
Kamerbrief minister Adriaansens
