Beeld: ©AWTI

AWTI e-mail alert 28 oktober 2021

Het is nu of nooit voor het klimaat en welke rol kan innovatie spelen? Het nieuwste AWTI-advies laat zien dat innovatie cruciaal is en adviseert hoe we nog veel meer kansen kunnen pakken om nieuwe kennis nuttig toe te passen. En wat is de stand van kunstmatige intelligentie anno 2021? Dit en nog veel meer in deze interessante AWTI-email alert van deze week.

Bericht van de AWTI


AWTI adviseert hoe ondernemers beter kunnen profiteren van kennis uit onderzoek

De AWTI heeft op 26 oktober een nieuw advies aan de regering uitgebracht: ‘Kansen pakken met kennis. Hoe onderzoekers en ondernemers elkaar beter vinden. De adviesraad noemt hierin een aantal gerichte maatregelen waardoor onderzoekers en ondernemers elkaar vaker zullen vinden en beter kunnen samenwerken. Dat is nodig om voldoende innovatief te blijven. Belangrijk is om beter rekening te houden met de verschillende behoeften bij ondernemers, met name het mkb, adviseert de AWTI. Onder andere door kennis beter toegankelijk te maken en door te zorgen voor een betere matching tussen vragen van onderzoekers en ondernemers zullen ondernemers beter profiteren van nieuwe kennis. Daarnaast wijst de adviesraad op het belang van kennisuitwisseling via mensen; dat moet verder bevorderd worden. Ten slotte bepleit de AWTI dat kennisinstellingen valorisatie ‘op maat’ kunnen uitvoeren met voldoende professionele ondersteuning
Advies AWTI (pdf)


Bijdrage AWTI technische briefing

Gisteren hebben Patrick Essers, Nienke Meijer en Koenraad Debackere de leden van de vaste Tweede Kamer Commissie Economische Zaken en Klimaat (EZK) bijgepraat over het advies 'Samen de lat hoog leggen. Regio en rijk bundelen krachten voor innovatie'. Vernieuwing en verduurzaming van de economie vormen de kern van de onderwerpen waar deze commissie zich over buigt. Dit soort briefings benut de Tweede Kamer voor het verkrijgen van relevante inzichten en input om de belangen in het land goed te vertegenwoordigen. Voorafgaand aan de technische briefing heeft de AWTI een notitie aan de leden gestuurd met daarin een kort overzicht van het advies, inclusief een aantal aandachtspunten en concrete mogelijkheden voor actie van de Kamer.
Notitie
Advies AWTI

De opvallendste berichten van de afgelopen twee weken


Groeikansen voor Nederland als digitaal Europees topland

Het CBS presenteerde op 15 oktober in de publicatiereeks ‘Ict, kennis en economie’ een overzicht van de Nederlandse kenniseconomie. Mede dankzij de hoogwaardige digitale infrastructuur en het grote aandeel inwoners dat over digitale vaardigheden beschikt, lijkt Nederland goed uitgerust om zich uit de coronacrisis te transformeren, aldus de publicatie.
Nieuwsbericht CBS
Rapport CBS (pdf)
Nieuwsbericht BTG


Wat willen de EU-landen met de Artificial Intelligence Act?

De EU-ministers van Telecommunicatie hebben zich op 14 oktober voor het eerst uitgesproken over het voorstel van de Europese Commissie (EC) voor een Artificial Intelligence Act (AI Act). Terwijl het Europees Parlement zich tot dusverre heeft geconcentreerd op de grondrechtenaspecten van de AI-wet, met name gezichtsherkenning, is de Raad van de EU veel meer geïnteresseerd in het stimuleren van de industrie en het versterken van de rechtshandhaving. Een artikel van Politico schetst de stand van zaken. Een artikel van het European Institute of Public Administration (EIPA) beschrijft de belangrijkste ideeën achter het EC-voorstel voor een AI Act.
Nieuwsbericht Raad van de EU
Artikel Politic
Artikel EIPA


Het is nu of nooit voor klimaat, welke rol kan innovatie spelen?

Zondag 31 oktober begint de 26e VN-Klimaatconferentie, deze keer in Glasgow. De website ukcop26.org zet uiteen wat er aan de orde komt en waarover afspraken moeten worden gemaakt. Het zal zeker veel gaan over onderzoek, technologie, innovatie en investeringen. In de aanloop naar de conferentie heeft het Internationaal Energie Agentschap (IEA) de World Energy Outlook-2021 (WEO-2021) uitgebracht, dat laat zien hoe ver landen zijn met de overgang naar schone energie, en hoe ver ze nog te gaan hebben om ervoor te zorgen dat de opwarming van de aarde beperkt blijft tot 1,5 à 2 graden Celsius in 2100. Volgens het World Economic Forum (WEF) zijn hiervoor overal nog grote investeringen nodig in innovatieve technologieën zoals groene brandstoffen op waterstofbasis, koolstofafvang en ‑opslag en bio-energie. In een speciaal rapport beschrijft het WEF hoe de transitie naar een netto-nul toekomst gefinancierd zou kunnen worden. Harvard Business Review (HBR) maakte er een podcast over. In een uitzending van India Today vertelde Bill Gates over het grote belang van innovatie voor de strijd tegen klimaatverandering. Een artikel van BCG bespreekt de kansen van technologie om ons uit de klimaatcrisis te helpen. Het PETRAS National Centre of Excellence for IoT Systems Cybersecurity van University College London heeft een zesdelige podcastreeks gemaakt over de rol die IoT, edge computing en cyberbeveiliging kunnen spelen bij het bereiken van net-zero. Een artikel van California News Times zet verschillende kanttekeningen bij de plannen en ideeën die nu op tafel liggen. Als deze top niet slaagt, gaat de wereld de net zero-doelstellingen voor 2050 en de tussenliggende doelstellingen voor 2030 niet meer halen.
Website COP26
WEO-2021 – IEA
Rapport WEF 
Podcast HBR
Uitzending India Today (YouTube)
Artikel BCG
Podcastreeks PETRAS
Artikel California News Times

Nieuws en achtergronden uit Nederland


Bedrijfsleven innoveert op recordniveau, maar winst gaat boven maatschappij

Het Nederlandse bedrijfsleven is zeer optimistisch over het herstel na de coronacrisis, valt op te maken uit de Nederlandse Innovatie Monitor 2021 van SEO Economisch Onderzoek. Bedrijven pakken door met de digitale transformatie en het niveau van radicale innovatie bevindt zich op een niet eerder gemeten niveau. Het merendeel van de Nederlandse ondernemingen is zich door de coronacrisis meer gaan richten op de lange termijn en bedrijven zijn duidelijk meer gaan investeren in innovatie, met name in r&d en ict. Tegelijkertijd raken klimaatambities verder gepolariseerd: de groep van koplopers groeit, maar de groep afhakers ook. Maar liefst een kwart van de bedrijven verwacht de klimaatambities deze eeuw niet te halen. Een geactualiseerd rapport van de OESO beschrijft hoe Nederland in 2050 een koolstofneutrale industrie zou kunnen hebben. Dat vergt met name minder subsidies op het gebruik van fossiele brandstoffen in energie-intensieve sectoren en een zwaardere inzet op nieuwe technologieën.
Nieuwsbericht SEO
Rapport SEO (pdf)
Nieuwsbericht Link Magazine
Rapport OESO


Gasunie waarschuwt voor risico’s miljardeninvesteringen in waterstof

De Nederlandse overheid en het bedrijfsleven willen miljarden investeren in de door het kabinet aangekondigde groene waterstofeconomie. Het eerste initiatief werd in juli al gehonoreerd: het PosHYdon project in de Noordzee. Staatsbedrijf Gasunie vindt dat de overheid veel striktere voorwaarden moet stellen aan haar bijdrage. Doet ze dat niet, dan dreigt ze mee te betalen aan nieuwe monopolieposities van bedrijven, zegt Ulco Vermeulen, lid van de Raad van Bestuur van Gasunie. Nieuwsuur onderzocht de ‘sprong in het duister’ die het kabinet maakt.
Nieuwsbericht NOS
Uitzending Nieuwsuur
Nieuwsbericht Offshore (juli 2021)


Nederland enige EU-land zonder plan voor budget uit coronaherstelfonds

Alle EU-landen hebben hun plannen ingediend bij het miljardenfonds van de Europese Unie om de economie uit de coronacrisis te helpen. Alleen Nederland is zover nog niet. Nederland kan aanspraak maken op ongeveer 6 miljard euro, maar het demissionaire kabinet wil de opstelling van het herstelplan overlaten aan een nieuwe regering. De voorzitter van Neth-ER hekelt het “getreuzel” met het herstelfonds. In een open brief gericht aan de Nederlandse minister van Financiën benadrukt Henne Schuwer dat de tijd begint te dringen om de positie van Nederland als kennisland veilig te stellen.
Nieuwsbericht iBestuur
Nieuwsbericht Neth-ER
Open brief Neth-ER (pdf)


Nederland toonaangevend in plastic recycling-innovatie

Europa en de VS zijn toonaangevende vernieuwers op het gebied van plastic recycling en alternatieve plastictechnologieën. Dat zoals blijkt uit een studie van het Europees Octrooibureau (EOB). Tussen 2010 en 2019 namen Europa en de VS elk 30 procent van de wereldwijde octrooiactiviteiten in deze sectoren voor hun rekening. Nederland onderscheidt zich wereldwijd met het hoogste aantal octrooien voor plastic recycling per miljoen inwoners, een indicatie van de innovatiekracht van Nederland in deze technologie.
Nieuwsbericht EOB
Rapport EOB (pdf)
Nieuwsbericht Link Magazine


Onderzoek met onvrije landen: deskundigen slaan alarm

Veiligheidsbelangen moeten zwaarder gaan wegen bij de vraag of wetenschappelijke samenwerking met China mogelijk is. Dat stelden deskundigen in een rondetafelgesprek met de Tweede Kamer van 14 oktober jl. De universiteiten willen dat eveneens, maar vragen wel om concrete richtlijnen. Het kan immers ook niet de bedoeling zijn de banden met Chinese onderzoekers volledig te verbreken.
Nieuwsbericht HOP / DUB
Aankondiging Rondetafelgesprek Tweede Kamer


Wetenschappers moeten academische vrijheid bewaken en respecteren

Academische vrijheid en onderzoek in opdracht van private of publieke externe financiers staan in wezen op gespannen voet met elkaar. Dat was de consensus tijdens een KNAW-webinar over opdrachtonderzoek en academische vrijheid op 11 oktober 2021, met Wim van Saarloos als moderator. Voor wetenschappers ligt er een belangrijke taak om de academische vrijheid te bewaken. Dat is in het bijzonder lastig als wetenschappers niet zelf het thema van hun onderzoek kiezen.
Videoverslag Webinar (YouTube)
Nieuwsbericht ScienceGuide


Minister: Missiegedreven Topsectoren- en Innovatiebeleid gaat goed, dus doorgaan

Minister Stef Blok (EZK) heeft een brief gestuurd aan de Tweede Kamer waarin hij de stand van zaken en de geboekte voortgang van het missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid (MTIB) weergeeft. Hij schetst ook een perspectief voor de komende tijd. “Continuïteit van het MTIB is van belang om met het sterke fundament dat is gelegd voortgang te blijven boeken op de missiedoelen.” Hij adviseert zijn opvolger door te gaan met het beleid. De partners in het MTIB hebben in 2020 samen 4,9 miljard euro ingezet, waarvan 2,05 miljard euro private en 2,85 miljard euro publieke middelen.
Kamerbrief (pdf)


Rli: Zet Nationaal Groeifonds gericht in voor duurzame groei

Hoe kan het kabinet de inzet van het Nationaal Groeifonds verbeteren zodat de investeringen bijdragen aan een duurzaam verdienvermogen en passen bij de economie van de toekomst? Die vraag staat centraal in een nieuw advies van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli). De raad beveelt het kabinet aan om uitsluitend te investeren in activiteiten die passen bij de transitie naar een CO2-neutrale, grondstofarme en natuurinclusieve economie. Op BNR Nieuwsradio reageren de economen Barbara Baarsma (Rabobank, UvA) en Valentijn van Nieuwenhuijzen (NN Investment Partners) op het advies. Ze delen de kritiek dat het Groeifonds “aan alle kanten rammelt”.
Persbericht Rli
Advies Rli (pdf)
Uitzending BNR


Nederland toonaangevend in plastic recycling-innovatie

Europa en de VS zijn toonaangevende vernieuwers op het gebied van plastic recycling en alternatieve plastictechnologieën. Dat zoals blijkt uit een studie van het Europees Octrooibureau (EOB). Tussen 2010 en 2019 namen Europa en de VS elk 30 procent van de wereldwijde octrooiactiviteiten in deze sectoren voor hun rekening. Nederland onderscheidt zich wereldwijd met het hoogste aantal octrooien voor plastic recycling per miljoen inwoners, een indicatie van de innovatiekracht van Nederland in deze technologie.
Nieuwsbericht EOB
Rapport EOB (pdf)
Nieuwsbericht Link Magazine


Het technologische ecosysteem van AI

Een krachtige technologiepositie op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) vergt meer dan alleen een inzet op AI en de software en algoritmen die er de kern van vormen. Een rapport van de WRR, geschreven door medewerkers van TNO, beschrijft het technologisch ecosysteem van AI in Nederland en de ‘kritische’ innovatie-assets daarbinnen. Het ontsluiten en delen van data is op dit moment de belangrijkste bottleneck. Het opzetten van een datadeelinfrastructuur is daarom een eerste voorwaarde voor versterking van het technologisch AI-ecosysteem.
Nieuwsbericht WRR
Rapport WRR (pdf)


Routekaart: Ten minste 60 procent energievraag industrie in 2050 elektrificeren

Om de industrie te laten overschakelen van fossiele op duurzame energie is elektrificatie het sleutelwoord. Er zijn op korte termijn al grote stappen nodig om de industrie vanaf 2030 van grote hoeveelheden hernieuwbare elektriciteit te kunnen voorzien. Tussen 2030 en 2050 is aanvullend 26 tot 46 gigawatt aan vermogen van wind op zee nodig. Dat is een forse, maar haalbare opgave, volgens een rapport van TKI Energie en Industrie.
Nieuwsbericht TNO
Rapport (pdf)


Volle elektriciteitsnetten frustreren economie en energietransitie

Door de groeiende economie, digitalisering en de energietransitie barst het elektriciteitsnet uit zijn voegen. Uitbreiding van de infrastructuur gaat te langzaam. Wat nodig is, is een overkoepelende visie op het energiesysteem van de toekomst, stelt Sanne de Boer, Analist energietransitie van Rabo Research.
Artikel Rabo Research


Ondergrondse Energieopslag in Nederland 2030 - 2050

Een rapport van TNO en EBN, gemaakt in opdracht van het ministerie van EZK, beschrijft de toekomstige behoefte aan ondergrondse energieopslag in Nederland. Onder meer door de toename van weersafhankelijke energiebronnen als zon en wind, die meer flexibiliteit zullen vragen van het energiesysteem, is de verwachting dat de vraag naar ondergrondse energieopslag op de lange termijn sterk zal toenemen. Het rapport bevat technische en beleidsadviezen.
Aankondiging Rijksoverheid
Rapport (pdf)


Centrum voor Veiligheid en Digitalisering van start

Het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering (CVD) in Apeldoorn is officieel van start gegaan. Met dit centrum richten de Politieacademie, de Koninklijke Marechaussee, ROC Aventus, de Belastingdienst, Universiteit Twente, hogeschool Saxion en een flink aantal Apeldoornse ondernemers zich op digitale veiligheid, fraude en opsporing.
Nieuwsbericht UTwente
Artikel UToday


Nederlandse industrie bundelt krachten in Battery Competence Center

Nederlandse ondernemingen, kennisinstellingen en brancheverenigingen bundelen hun krachten in het nieuwe innovatieprogramma Battery Competence Center (BCC). De samenwerkende partijen willen kennis en competenties opbouwen op het vlak van batterijtechnologie en de concurrentiepositie van de Nederlandse maakindustrie versterken.
Nieuwsbericht VDL
Website BCC


Toenemende zorgen over Nederlands vestigingsklimaat

De afgelopen maanden is duidelijk geworden dat er in het hele land zorgen zijn over verslechtering van het vestigingsklimaat. Meer dan 70 partijen hebben zich aangesloten bij een manifest dat eerder dit jaar door meer dan 50 burgemeesters en VNO-NCW en MKB-Nederland werd ondertekend. Het manifest roept de regering op tot actie op zes punten: een goede leefomgeving, een goed opgeleide beroepsbevolking, kennis en innovatie van wereldklasse, excellente verbindingen binnen Nederland en met het buitenland, een strategisch industriebeleid, en een betrouwbare en voorspelbare overheid.
Nieuwsbericht VSNU e.a.
Manifest (pdf)


Nederland wil open EU-chipsindustrie versterken

Nederland steunt het initiatief om tot een European Chips Act te komen. Maar de EU moet wel erkennen dat ontkoppeling van de mondiale waardeketen voor halfgeleiders een illusie is. Dat staat in de voorlopige Nederlandse inbreng, die minister Ben Knapen (BuZa) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De Europese belangen zijn, volgens Knapen, het best gediend met versterking van het hele Europese open chipsecosysteem, zonder dat dit direct tot Europese autarkie hoeft te leiden. “Diversificatie en wederzijdse afhankelijkheid bevorderen de veerkracht en voorkomen eenzijdige afhankelijkheden.” In een artikel van Link Magazine geeft Wilfred Poot, country manager Nederland van Future Electronics, een genuanceerde kijk op de kwestie.
Document Voorlopige inbreng (pdf)
Nieuwsbericht Reuters
Nieuwsbericht BTG
Artikel Link Magazine


Zorgen over mogelijke effecten Digital Markets Act op Nederlandse start‑ en scale-ups

Er is nog veel onduidelijkheid over de effecten van de Digital Markets Act (DMA) op de Nederlandse platformeconomie. Dat toont onderzoek van het Erasmus Centre for Entrepreneurship (ECE) aan, uitgevoerd in opdracht van brancheorganisaties NLdigital en Dutch Startup Association (DSA). Als de wet in de huidige vorm wordt ingevoerd, zullen met name de Nederlandse start‑ en scale-ups negatieve gevolgen ondervinden, vrezen de organisaties.
Nieuwsbericht
Rapport ECE (pdf)

Nieuws en achtergronden uit Europa


Europees Parlement wil verhogingen voor Horizon Europe en Erasmus+ in 2022

Het Europees Parlement wil in 2022 305 miljoen euro extra uittrekken voor Horizon Europe en 137 miljoen extra voor Erasmus+. Hiermee zit het Parlement boven de budgetvoorstellen van de Europese Commissie en al helemaal boven die van de Raad van de EU. Het Parlement en de Raad hebben nu drie weken de tijd om een akkoord uit te onderhandelen. Het Sloveens voorzitterschap van de Unie waarschuwt dat de Raad niet met de voorstellen van het Europees Parlement zal instemmen.
Nieuwsbericht Neth-ER
Nieuwsbericht Science|Business


Werkplan 2022 Europese Commissie volledig gericht op herstel uit pandemie

De Europese Commissie (EC) heeft haar werkprogramma voor 2022 vastgesteld, gericht op een groener, eerlijker, digitaler en veerkrachtiger Europa na COVID-19. Op het gebied van digitalisering wil de EC in 2022 onder andere een European Chips Act en een European Cyber Resilience Act vaststellen. Er zou een begin moeten worden gemaakt met de bouw van een ruimtestation voor EU-brede beveiligde breedbandcommunicatie en er zouden maatregelen moeten worden getroffen om digitale vaardigheden op scholen en in het hoger onderwijs te bevorderen. In een podcast van het McKinsey Global Institute (MGI) laat Guntram Wolff, directeur van de Europese denktank Bruegel, zijn gedachten gaan over het Europees herstel uit de pandemie. “Op veel punten moeten we wereldwijd samenwerken.” Op een virtuele conferentie van EurActiv werd dieper ingegaan op de noodzaak van betere en veiliger connectiviteit in de EU. In mei vond een internationale conferentie plaats over het r&d-beleid voor herstel uit de coronapandemie, georganiseerd door de OESO en het Finse Instituut voor Technologie VTT. Het verslag daarvan verscheen afgelopen week.
Persbericht EC
Werkprogramma 2022 – EC (pdf)
Podcast MGI
Nieuwsbericht en conferentieverslag EurActiv
Conferentieverslag OESO / VTT (pdf)


Europese Commissie wijzigt standpunt Britse deelname aan ruimtevaart- en kwantumprojecten

Naar aanleiding van bezwaren van de lidstaten, heeft de Europese Commissie haar standpunt gewijzigd ten aanzien van deelname van het VK aan ruimtevaart- en kwantumprojecten. Het VK wordt echter nog niet toegelaten tot Horizon Europe. Dat kan pas als de EU en het VK een akkoord hebben bereikt over het Noord-Ierland Protocol, aldus Eurocommissaris Mariya Gabriel (Wetenschap, Innovatie). Israël zal worden toegestaan deel te nemen aan het Europese kwantumonderzoek. Met Zwitserland is er nog geen deal in zicht.
Nieuwsbericht Science|Business – 1
Nieuwsbericht Science|Business – 2
Nieuwsbericht Science|Business – 3


Europees Parlement: Niet bestede Horizon 2020-middelen naar gezondheidsonderzoek

De helft van het onbestede geld van het laatste jaar van Horizon 2020 moet worden doorgesluisd naar het gezondheidscluster in het vervolgprogramma Horizon Europe. Dat vinden de leden van de begrotingscommissie van het Europees Parlement. In totaal heeft de EU 408,7 miljoen euro van het Horizon 2020-budget niet uitgegeven. De budgetoverdracht naar gezondheidsonderzoek zou terecht zijn “in het licht van de aanhoudende gezondheidscrisis”, aldus de Europarlementariërs.
Nieuwsbericht Science|Business


The Guild: Universiteiten moeten centrale rol krijgen als innovatieactoren

De vereniging van Europese onderzoeksuniversiteiten The Guild roept de Europese instanties op tot meer steun voor de rol van universiteiten als centrale innovatieactoren. Er zouden specifieke financieringsstromen moeten komen voor kennisoverdrachtactiviteiten en maatregelen voor capaciteitsopbouw om de innovatiecapaciteit van onderzoekers en bureaus voor technologieoverdracht te vergroten.
Nieuwsbericht The Guild
Statement The Guild (pdf)


Europese Commissie gaat innovatie regionaal evenwichtig stimuleren

De innovatieprestaties van de nationale systemen in de EU verschillen sterk aan aard en omvang. Het algemeen stimuleren van innovatie in de EU zal daarom naar verwachting de regionale verschillen niet verkleinen. Alle regio’s hebben oplossingen op maat nodig, legde de Europese Commissie uit aan leden van het Europees Parlement. De Commissie gaat daarom gerichte maatregelen nemen om het innovatieniveau van achterblijvende regio’s te verhogen.
Nieuwsbericht Science|Business


Bijna al het Europese biomedisch onderzoek heeft impact

95% van het biomedisch onderzoek dat de EU sinds 1998 financierde heeft impact. Toch krijgen veel succesvolle projecten geen vervolg, als gevolg van beperkte financiële middelen. Bepalend voor succes zijn onder meer de gekozen methodologie en een goede verstandhouding met partners over de grens. Dat blijkt uit een evaluatie van het Joint Research Centre (JRC) van de Europese Commissie, die ter inspiratie dient voor gezondheidsonderzoek in Horizon Europe.
Nieuwsbericht Neth-ER
Rapport JRC


BusinessEurope: Versnel invoering uniform Europees octrooi

Een uniform Europees octrooi zou investeringen in onderzoek en innovatie bevorderen en moet daarom spoedig worden doorgevoerd. Dit stelt BusinessEurope in een statement. Het Europees octrooi zou daarnaast ook de concurrentiepositie van EU-bedrijven versterken.
Nieuwsbericht Neth-ER
Statement BusinessEurope (pdf)


Thierry Breton: EU moet haar technologisch-geopolitieke kaarten uitspelen

“Een geopolitiek Europa is geen illusie, op voorwaarde dat wij onszelf de nodige middelen geven”, concludeert Eurocommissaris Thierry Breton (Interne Markt) in een artikel op LinkedIn. “Of het nu gaat om halfgeleiders of vaccins, Europa beschikt over de deskundigheid op het gebied van onderzoek, de industriële productiecapaciteit en de politieke wil om een stevige plaats in te nemen op het wereldtoneel.” Een artikel op de economenwebsite VOX-EU beschrijft hoe Azië groot is geworden in de elektronicasector en wat Westerse landen daarvan kunnen leren. Het is in ieder geval zaak om bedrijven niet te veel marktbescherming te geven, zoals de VS tot nu toe doet. Concurrentie is de sleutel voor succes.
Artikel LinkedIn
Artikel VOX-EU


Achtergronddocumenten van EU-missies beschikbaar

De Europese Commissie (EC) heeft vijf EU-missies gelanceerd die een nieuw instrument vormen in het kader van Horizon Europa om tegen 2030 oplossingen te vinden voor belangrijke mondiale uitdagingen. De EU-missies zijn aangedragen door missiecomités, die hun plannen hebben geformuleerd op basis van onafhankelijke studies en prognoses. Deze ‘foresight’-rapporten zijn nu openbaar.
Nieuwsbericht EC
Nieuwsbericht Science|Business
          

De mogelijkheden voor ‘groene groei’

In het vorige nummer van deze nieuwsbrief schreven we nog dat groene groei een lastig of misschien zelfs niet te realiseren concept is. Omdat inmiddels veel landen plannen hebben voor een 'groen herstel' uit de pandemie, heeft het Centre for Economic Performance (CEP) van de London School of Economics een overzicht gemaakt van 30 jaar CEP-onderzoek naar hoe milieu- en industriebeleid kunnen worden gecombineerd voor een sterke, duurzame en inclusieve economische groei. Een rapport van de OESO is sceptisch over het kunnen realiseren van ‘groene groei’. Tot nu toe is er geen land op de wereld te vinden dat hiermee succes boekt.
Rapport CEP (pdf)
Rapport OESO (pdf)


Wetenschappelijk adviseurs: Energieprijs voorgoed omlaag met energietransitie

Versnelling van de groene transitie kan de energieprijzen op lange termijn doen dalen. Dat stelt de Groep van wetenschappelijk hoofdadviseurs (GCSA) van de Europese Commissie (EC) in een verklaring, geschreven als reactie op de aanzienlijke stijging van de energieprijzen in Europa in de afgelopen maanden. Het eind vorige maand gepubliceerde Statistical pocketbook EU Energy in Figures 2021 bevat relevante gegevens over energieproductie, ‑gebruik en ‑prijzen in Europa.
Nieuwsbericht EC
Verklaring GCSA (pdf)
Handboek Energy in Figures 2021


CERN Quantum Technology Initiative presenteert strategische roadmap

Het CERN Quantum Technology Initiative (CERN QTI) heeft een eerste roadmap gepresenteerd voor zijn kwantumonderzoeksprogramma. Deze beschrijft de doelstellingen en de strategie van CERN voor de middellange en lange termijn. Naast het onderzoek wil CERN zich sterk inzetten voor uitwisseling van kennis en innovatie met de kennisgemeenschap rondom kwantumtechnologieën. Engineering & Technology (E&T) meldt dat onderzoekers va de Universiteit van Innsbruck erin zijn geslaagd een prototype van een compacte kwantumcomputer te bouwen.
Persbericht CERN
Roadmap CERN
Nieuwsbericht E&T


Frankrijk: Investeringsplan van 30 miljard euro voor innovatieve technologie

Frankrijk heeft een vijfjarenplan van 30 miljard euro aangekondigd voor de ontwikkeling van innovatieve technologie en industriële activiteiten om de economische groei te stimuleren. Van de 30 miljard euro gaat 8 miljard naar de ontwikkeling van kleine kernreactoren en groene waterstof. Bovenop de 30 miljard euro gaat de Franse investeringsbank Bpifrance 4 miljard euro investeren in start-ups en innovatieve bedrijven.
Nieuwsbericht AP
Nieuwsbericht Science|Business


VK: Klimaatstrategie gaat uit van nauwe samenwerking met EU in Horizon Europe

Twee weken voor de klimaatconferentie van de VN, publiceerde het VK zijn strategie voor het bereiken van netto-nulemissie. Opvallend genoeg gaat het plan uit van volledige samenwerking van het VK met het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon Europe van de EU om zijn doel te bereiken.
Nieuwsbericht Britse overheid
Rapport Britse overheid (pdf)
Nieuwsbericht Science|Business

Nieuws en achtergronden uit de rest van de wereld


Opinie: Te weinig ruimte in wetenschap voor echt nieuwe ideeën

De wetenschappelijke gemeenschap lijkt een reeks normen te omarmen die veilige en geleidelijke wetenschap lijken te bevorderen, in plaats van risicovolle en sprongsgewijze wetenschap. Dat stelt Assistant Teaching Professor Matt Clancy (Iowa State University) op zijn weblog, waarin hij alle aanwijzingen voor deze stellingname bespreekt. Meer geld voor r&d in het algemeen zou wellicht ook meer ruimte scheppen voor echt vernieuwend onderzoek.
Artikel Clancy


Waarom de wereld open wetenschap moet omarmen

Vorige week verscheen het verslag van de 2e wereldwijde Open Wetenschapsconferentie. Deze werd gehouden van 21 tot en met 23 juli 2021 en was georganiseerd door de Dag Hammarskjöld-bibliotheek van de VN en de afdeling Duurzame Ontwikkelingsdoelen van het VN-departement van Economische en Sociale Zaken. Het thema was ‘From Tackling the Pandemic to Addressing Climate Change’. Het verslag maakt duidelijk hoe open wetenschap kan worden gebruikt in activiteiten om de wereldwijde klimaatcrisis aan te pakken. Een artikel van het World Economic Forum (WEF) trekt dit breder: open wetenschap kan een hoofdrol spelen in de aanpak van álle Sustainable Development Goals (SDG’s) van de VN.
Nieuwsbericht International Science Council
Verslag Conferentie (pdf)
Artikel WEF


De komende 75 jaar wetenschapsbeleid

De website Issues in Science and Technology besteedt sinds afgelopen zomer aandacht aan “de komende 75 jaar wetenschapsbeleid”. Wetenschappers en andere deskundigen, waaronder wereldleiders, beleidsmakers en zakenmensen, leggen uit hoe het wetenschapsbeleid kan worden veranderd om een gezondere, rechtvaardigere en veiligere samenleving te creëren.
Special Issues


Nederland op zesde plaats mondiale ranglijst aantrekkingskracht voor talent

Business school Insead heeft zijn jaarlijks ranglijst gepresenteerd van de concurrentiekracht van landen op het gebied van aantrekken en behouden van talent. Zwitserland voert de lijst aan, Nederland staat op plaats 6. Het bijbehorende rapport gaat dieper in op de effecten van de coronapandemie op de aantrekkelijkheid van landen voor talent. Insead constateert dat die effecten groot zijn en zeker nog een decennium lang zullen doorwerken.
Persbericht Insead
Rapport Insead (pdf)


De stand van kunstmatige intelligentie anno 2021

De afgelopen vijf jaar heeft kunstmatige intelligentie (AI) een enorme ontwikkeling doorgemaakt, laat het 2021 Study Panel Report AI100 zien, een rapport van een internationale groep van AI-onderzoekers. Voor het komende decennium verwacht het rapport dat deze trend zich voortzet. Het beschrijft de potentiële voordelen daarvan, de risico's en de mogelijkheden om risico’s te beperken. Bezorgdheid over superintelligente machines en een grootschalig banenverlies als gevolg van automatisering is, volgens het rapport, “voorbarig, omdat daarvoor AI nodig is die veel capabeler is dan wat nu beschikbaar is”. Het grootste punt van zorg zijn niet toekomstige kwaadwillende machines die intelligenter zijn dan mensen, maar “incompetente machines met een inferieure intelligentie”. Een rapport van de OESO analyseert de groei van venture capital-investeringen in AI-bedrijven van 2012 tot 2020 wereldwijd. Tachtig procent van die investeringen gaat naar Chinese en Amerikaanse start-ups.
Nieuwsbericht CSIRO Algorithm
Artikel Stanford University
Rapport AI100 (pdf)
Nieuwsbericht OESO
Rapport OESO


Verbetering van de digitale veiligheid van kritieke activiteiten

Door de digitale transformatie van kritieke activiteiten, zoals de levering van water, energie, gezondheidszorg, telecommunicatie en bankdiensten, worden deze in toenemende mate blootgesteld aan cyberveiligheidsdreigingen. Een toolkitnota van de OESO introduceert sleutelbegrippen en risicobeheer op het gebied van digitale beveiliging, en helpt beleidsmakers te bepalen wat moet worden beschermd en welke soorten maatregelen exploitanten van kritieke activiteiten moeten nemen.
Toolkitnota OESO (pdf)


Energie-innovatie-index 2021: Nationale overheden belangrijk voor mondiale innovatiesysteem schone energie

Nationale overheden leveren de belangrijkste bijdrage aan wereldwijde energie-innovatie, aldus de Amerikaanse Information Technology and Innovation Foundation (ITIF). De 2021-editie van de Global Energy Innovation Index (GEII) van deze denktank beoordeelt de precieze bijdrage per land. Finland, Denemarken, Zweden en het VK voeren de lijst aan. Nederland behoort bij een stabiele tweede groep van landen, direct achter de top vier.
Nieuwsbericht ITIF
Rapport ITIF (pdf)


Werkenden hebben nieuwe vaardigheden nodig in groene en digitale economie

Twee artikelen van de OESO, een rapport van de Europese organisatie van werkgevers Business Europe en een rapport van het Environmental Audit Committee van de Britse overheid, beschreven in een artikel van E&T, gaan in op de vaardigheden die werkenden nodig hebben in de groene en digitale economie. Een rapport van het JRC constateert dat alle initiatieven op het gebied van groene vaardigheden tot nu toe wetenschappelijk zwak zijn onderbouwd. “Met de groeiende belangstelling voor de koolstofarme overgang en de dringende noodzaak om het effect van grootschalige post-pandemische groene stimulansen te monitoren en te beoordelen, is het van het grootste belang om een algemeen aanvaard kader op te bouwen dat kan worden gebruikt om de structurele transformaties op de arbeidsmarkt te analyseren die gepaard gaan met de vergroening van onze economieën.” (Zie ook ‘VS: Beleidsaanbevelingen voor een goed in AI opgeleide arbeidsmarkt’, verderop in deze rubriek).
Artikel OESO – 1
Artikel OESO – 2
Rapport Business Europe (pdf)
Artikel E&T
Rapport Environmental Audit Committee
Rapport JRC


Een agenda voor de toekomst van het internet

Het Amerikaanse venture capital-bedrijf Andreessen Horowitz (a16z) heeft een beleidsagenda opgesteld voor de derde generatie van het internet. De publicatie ‘How to Win the Future’ is een levend document op de site web3 Policy Hub, waaraan steeds meer bronnen zullen worden toegevoegd waarmee de overheid, de academische wereld, het maatschappelijk middenveld en de private sector kunnen werken aan een gedeelde visie op de toekomst van het web. Twitter schreef een paper dat direct in het systeem zou kunnen worden opgenomen: Protecting the open internet: Regulatory principles for policy makers.
Nieuwsbericht a16z
Publicatie a16z (pdf)
Site web3 Policy Hub
Publicatie Twitter (pdf)


G7-landen bereiken doorbraak met afspraken over digitale handel en gegevens

De Groep van zeven rijke landen (G7) heeft overeenstemming bereikt over beginselen voor grensoverschrijdend gegevensgebruik en digitale handel. Voorzitter Groot-Brittannië omschrijft de deal als een doorbraak die honderden miljarden dollars aan internationale handel zou kunnen realiseren. De overeenkomst vormt een middenweg tussen de sterk gereguleerde gegevensbeschermingsregelingen van de Europese landen en de meer open aanpak van de VS.
Verklaring G7
Nieuwsbericht Reuters


Is de bewakingsstaat ons voorland?

China bouwt aan een gigantisch digitaal surveillancesysteem. “De keuze waar de westerse wereld voor staat, is of zij dergelijke technologie de ruimte geeft ten koste van sociale waarden, of dat zij deze waarden negeert en anderen over de hele wereld toestaat de regels te bepalen”, zegt een documentaire van DW (voorheen: Die Welle). Europa lijkt op weg de nieuwe technologieën beperkingen op te leggen. De VS is nu ook zo ver: Het Office of Science and Technology Policy (OSTP) van het Witte Huis ontwikkelt – met inbreng van het publiek - beginselen om de maatschappij tegen deze technologieën te beschermen. Twee hoge medewerkers van OSTP schreven er een artikel over voor Wired.
Documentaire DW (YouTube)
Artikel Wired


De vele facetten van de slimme stad van de toekomst

Blockchain, sociale media, digital twins, slimme gebouwen, bezorgrobots... Het kan overweldigend zijn voor gemeenteambtenaren om alles in zich op te nemen en te begrijpen wat het voor hen en hun inwoners betekent. Een interactieve 'Horizonscan' van Cornell Tech, weergegeven op de website Future of Urban Tech, verkent meer dan 250 technologische innovaties en plaatst ze in hun context voor steden, zowel wat betreft de kansen als de risico's.
Nieuwsbericht Cities Today
Website Future of Urban Tech


VS: Deskundigen pleiten voor nationale technologiestrategie

Nu de concurrentie met China steeds heviger wordt, moet de VS dringend een nationale technologiestrategie ontwikkelen. Dat zeiden deskundigen op een online bijeenkomst van het Center for New American Security. “Net zoals in het Koude-Oorlogtijdperk” zou de Amerikaanse regering prioriteit moeten geven aan investeringen in onderzoek en ontwikkeling. Ook moet ze de arbeidsmarkt hervormen om meer digitaal vaardig personeel te krijgen, aldus de deskundigen. Een rapport van de Atlantic Council wijst op een ander onderwerp dat in technologiestrategieën van westerse landen zou moeten worden opgenomen: het voortouw blijven nemen bij technologiestandaardisering.
Nieuwsbericht NextGov
Videoverslag evenement (YouTube)
Nieuwsbericht Atlantic Council
Rapport Atlantic Council


VS: Beleidsaanbevelingen voor AI-opleiding van werkenden

Een beleidsbrief van het Amerikaanse Center for Security and Emerging Technology (CSET) stelt dat de VS behoefte heeft aan duidelijk omschreven onderwijs in kunstmatige intelligentie (AI) en een beroepsbevolking die daar gebruik van maakt. De auteurs gebruiken een uitgebreide definitie van de AI-beroepsbevolking – technische en niet-technische beroepen – en schetsen de data-gedreven beleidsdoelen die de overheid zou kunnen hanteren.
Aankondiging CSET
Rapport CSET (pdf)


VS: Wetsvoorstel voor uitbreiding en ontwikkeling van 6G-infrastructuur

In de Amerikaanse Senaat is een wetsvoorstel ingediend om de Amerikaanse inspanningen op het gebied van 6G te intensiveren en beter te coördineren. “Dat betekent dat we de toegang tot breedband van goede kwaliteit moeten verbeteren, ervoor moeten zorgen dat we over de nodige arbeidskrachten beschikken en voorzorgsmaatregelen moeten nemen om opkomende technologieën te beschermen”, aldus senator Catherine Cortez Masto, die het wetsvoorstel heeft ingediend. De Next Generation Telecommunications Act kan rekenen op steun van beide partijen in de Senaat.
Nieuwsbericht NextGov
Statement Cortez Masto


VS: Kennis vloeit weg bij overheid, ambtenaren worden lobbyist bij big tech

Er is een exodus gaande van hoge federale ambtenaren die banen als lobbyist aannemen bij grote technologiebedrijven. Dat constateert Politico op basis van eigen onderzoek. Het vertrek van deze ambtenaren ontneemt het Congres gespecialiseerde kennis over tal van zaken, zoals: hoe gebruiken sociale-mediagiganten consumentengegevens, hoe verspreidt kunstmatige intelligentie zich en wat zijn de implicaties van het uitgeven van miljarden dollars aan uitbreiding van de toegang tot breedbandinternet?
Artikel Politico


VS: Routekaart naar ontwikkeling van “inclusieve” regionale economische indicatoren

Een rapport van de Amerikaanse denktank Brookings bespreekt hoe meer steden een visie op economisch succes kunnen omarmen die niet alleen wordt bepaald door kwantitatieve groei, maar ook door een eerlijkere verdeling van die groei onder de inwoners. Het stappenplan van het rapport is gemaakt op basis van ervaringen en lessen van drie stedelijke regio's: Indianapolis, Memphis, en Orlando.
Nieuwsbericht Brookings
Rapport Brookings (pdf)


VS: New York City lanceert stedelijke strategie voor ethische AI

De stad New York heeft haar eerste strategie voor kunstmatige intelligentie (AI) gelanceerd, met de nadruk op digitale ethiek. Het doel is om de stad te helpen een gedeeld begrip van AI tot stand te brengen en de voordelen te benutten en tegelijkertijd de risico's te beheersen. De AI-strategie is de laatste in een reeks initiatieven die New York City “klaar moeten maken voor de toekomst”. Eerder verschenen al de IoT-strategie en het Masterplan Internet.
Nieuwsbericht Cities Today
AI Strategy NYC (pdf)
IoT Strategy NYC (pdf, maart 2021)
Internet Master Plan NYC (pdf, maart 2021)