Advies: Durven delen

Alle publiek gefinancierde wetenschappelijke publicaties moeten gratis beschikbaar komen (open access). Maar dit heeft vooral meerwaarde als die wetenschappelijke kennis ook echt toegankelijk is, voor de samenleving en voor bedrijven. Kennis moet niet alleen vindbaar maar ook overzichtelijk en begrijpelijk zijn. Daarvoor is een masterplan nodig. Dit concludeert de AWTI in zijn advies Durven delen.

Momenteel is een groot deel van de wetenschappelijke publicaties alleen beschikbaar tegen betaling. De meeste wetenschappers hebben wel toegang via hun universiteit of onderzoeksinstelling, maar dat geldt niet voor burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven. Daardoor wordt wetenschappelijke kennis niet volledig benut.

Open access in de wetenschap stagneert, onder andere doordat wetenschappers liever publiceren in prestigieuze tijdschriften dan in minder bekende open access bladen. De AWTI adviseert de regering om een masterplan op te stellen gericht op het beschikbaar en toegankelijk maken van wetenschappelijke kennis.

Het advies behandelt ook het delen van onderzoeksdata, dat nog maar in enkele wetenschappelijke disciplines gebruikelijk is. Op dit punt valt er voor wetenschappers veel winst te behalen, zoals het ontstaan van nieuwe dwarsverbanden tussen onderzoeken of disciplines die weer interessante doorbraken kunnen opleveren.